พิมพ์ไทย [ วันศุกร์ ที่ 12 เดือนพฤจิกายน 2553 ]
ทำไมถึงติดเกมส์


อ.โรจนศักดิ แสงศิริวิไล

ในปัจจุบันปัญหาเรื่องเด็กติดเกมส์กำลังเป็นปัญหาสำคัญของสังคมที่ผู้ใหญ่ทั้งหลายกำลังปวดหัวและหาทางแก้ไขกันอยู่ เพราะเมื่อเด็กติดเกมส์แล้วก็ทำให้เสียทั้งสุขภาพ เสียนิสัย เสียเวลา เสียการเรียน โง่เขลา และสุดท้ายก็เสียอนาคต ซึ่งถ้าสังคมเรามีเด็กติดเกมส์มากๆ สังคมเราก็คงจะล่มจมลงในไม่ช้าเป็นแน่ ซึ่งในการแก้ปัญหาเรื่องเด็กติดเกมส์นี้ คือ


1.ต้องรู้ว่าเกมส์นั้นคืออะไร?2.ต้องรู้จักว่าเกมส์นั้นมันมีอำนาจอะไรที่ดึงดูดให้เด็กติด?

3.ต้องรู้ว่าโทษจากการเล่นเกมส์นั้นมีอย่างไรบ้าง?

ข้อที่ 1 เกมส์ก็คือการเล่นที่เป็นการแข่งขันหรือต่อสู้เพื่อเอาชนะกัน

ข้อที่ 2 อำนาจหรือแรงดึงดูดใจจากเกมส์ที่ทำให้เด็กที่ติดนั้น ลุ่มหลงติดใจจนยอมแม้กระทั่งละทิ้งอนาคตของตัวเองได้

สรุปแล้วก็คือ ความสุข หรือที่เราชอบเรียกกันว่า ความสนุก หรือ ความมัน หรือ ความเพลิดเพลิน หรือความ ตื่นเต้นเร้าใจ ที่เกิดจากการได้เห็นภาพและได้ยินเสียงจากเกมส์ที่เล่นอยู่ซึ่งมันเหมือนกับว่าผู้เล่นนั้นได้เข้าไปเล่นเกมส์นั้นในจอภาพจริงๆ หรือเป็นตัวแสดงในเกมส์ที่เล่นอยู่ ยิ่งถ้าเป็นเกมส์ออนไลน์คือได้เล่นหรือได้แข่งขันกับ ผู้เล่นหรือผู้แข่งขันคนอื่นที่อยู่ห่างไกลได้ก็จะยิงมีความสนุกสนานมากยิ่งขึ้น เมื่อเกมส์ยิ่งสนุก เด็กก็ยิ่งติดใจหลงใหลอยากเล่นอีกมากยิ่งขึ้น เมื่อติดใจหลงใหลมาก ก็ทำให้เลิกได้ยากพอเล่นเกมส์นี้ใหม่ๆ มันก็สนุกมาก แต่พอเล่นไปนานๆ ความสนุกนั้นมันก็จะค่อยๆ จืดจางลง หรือลดลง แต่ความอยากเล่นกลับไม่จืดจางหรือลดลงตาม มันกลับอยากเล่นเกมส์ใหม่ๆ ที่สนุกเท่าเดิมหรือมากขึ้นไปเรื่อยๆ มันจึงเป็นวัฏจักรที่หยุดได้ยากหรืออาจหยุดไม่ได้เลยสำหรับคนที่มีจิตใจอ่อนแอซึ่งความรู้สึกจากการติดเกมส์นี้นักวิจัยบอกว่ามันเหมือนกับการติดยาเสพติดชนิดร้ายแรง เช่น ยาบ้าคือพอไม่ได้เสพยา หรือไม่ได้เล่นเกมส์ก็จะรู้สึกอยากเสพยาหรืออยากเล่นเกมส์อย่างมากขึ้นมาทันทีซึ่งก็จะทำให้รู้สึกเบื่อหน่ายไม่อยากทำอะไร หรือทุกข์ทรมานใจจนอาจจะคลุ้มคลั่งสามารถทำร้ายผู้อื่น ทำอะไรก็ได้เพียงเพื่อให้ได้เสพยาหรือเล่นเกมส์ต้องใช้เวลาและความอดทนในการละเลิกอย่างมากจึง จะทำให้ความรู้สึกอย่างนี้หายไปได้

แท้จริงความสุขจากการเล่นเกมส์นั้น มันก็เป็นเพียงแค่ ความรู้สึกอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นในสมองที่ถูกกระตุ้นให้เกิดขึ้นมาจากภาพที่เห็นทางตา และเสียงที่ได้ยินทางหูเท่านั้นเอง ซึ่งมันเป็นความรู้สึกที่น่าพึงพอใจอย่างยิ่ง ที่เราเรียกว่าเป็นความสนุกหรือความมัน ความเพลิดเพลิน หรือความตื่นเต้นเร้าใจ คือเมื่อมีแสงจากจอภาพพุ่งเข้ามายังระบบประสาทของลูกตาแล้วก็จะเกิดกระแสไฟฟ้าอ่อนๆไหลจากลูกตาไปตามเส้นประสาทแล้วไปยังสมองซึ่งสมองก็จะนำเอาภาพที่เห็นนั้นและเสียงที่ได้ยินนั้นมาประมวลเปรียบเทียบกับข้อมูลหรือความทรงจำที่มันมีอยู่แล้วจิตก็จะแปลภาพที่ได้เห็นและเสียงที่ได้ยินนั้นให้เป็นความรู้สึกที่น่าพอใจหรือเป็นความสุขขึ้นมาทันที เรียกง่ายๆ ว่าอาศัยภาพและเสียงมากระตุ้นระบบประสาทของสมองทำให้เกิดความสุขหรือความสนุกขึ้นมาเมื่อมีการกระตุ้นสมองก็จะสร้างความสุขขึ้นมา พอหยุดกระตุ้น สมองก็หยุดสร้างความสุข แต่เมื่อสมอง ติดใจในความสุขที่ตนเองสร้างขึ้นมานั้นแล้วพอไม่มีสิ่งมากระตุ้นให้เกิดความสุข สมองก็อยากที่จะมีความสุขนั้นอีก ดังนั้นสมองจึงสั่งให้ร่างกายแสวงหาหรือไปเล่นเกมส์ต่อไปเรื่อยๆ อย่างไม่มีที่สิ้นสุดเพื่อสนองความอยากหรือความต้องการความสุขของสมอง เรียกว่าร่างกายตกเป็นทาสของสมองหรือจิตใจนั่นเอง ดังนั้นสรุป แล้วก็คือ"เด็กๆ ติดความสุขที่สมองสร้างขึ้นมาเองโดยอาศัยสิ่งภายนอกมาช่วยกระตุ้น" คือภาพและเสียงจากเกมส์นั้นไม่ได้เป็นตัวความสุขโดยตรง แต่มันเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดความสุขเท่านั้นซึ่งนี่เป็นการศึกษาระบบการทำงานของสมองหรือจิตใจที่จะช่วยให้เด็กได้เข้าใจว่าแท้จริงสิ่งที่ตนเองกำลังลุ่มหลงติดใจอย่างยิ่งอยู่นั้นมันเป็นเพียง "ความรู้สึกที่น่าพึงพอใจชั่วคราว" ที่สมองสร้างขึ้นมาเองโดยอาศัยภาพและเสียงจากการเล่นเกมส์มาเป็นสิ่งกระตุ้นให้เกิดขึ้นเท่านั้น เพื่อให้เด็กได้มองเห็นความจริงที่ว่างเปล่าหรือไม่ได้อะไรจากการเล่นเกมส์เลยนอกจากจำได้ว่าการเล่นเกมส์นั้นให้ความสุขอย่างมาก และความจำนี้เองที่จะคอยกระตุ้นให้จิตใจเกิดความอยากที่จะไปเล่นเกมส์อีกซึ่งนี่ก็คืออาการติดเกมส์ที่เหมือนติดยาเสพย์ติดที่มีโทษร้ายแรงทั้งหลายนั่นเอง

ข้อที่ 3 คือโทษหรือผลเสียจากการเล่นเกมส์นั้น ถ้าเรามองอย่างผิวเผินก็เหมือนกับว่าการเล่นเกมส์นั้ นเป็นเพียงแค่การเล่นที่สนุกสนานไม่เห็นจะมีโทษหรือผลเสียอะไรแต่ถ้าพิจารณาให้ลึกซึ้งแล้วจะพบว่าการเล่นเกมส์นี้มีโทษหรือผลเสียมากมายทั้งโดยตรงและโดยอ้อมทั้งในปัจจุบันและในอนาคต ทั้งแก่ตัวเด็กเองและแก่สังคมโดยรวม ซึ่งก็จะสรุปได้ดังนี้

เสียสุขภาพ คือการนั่งเพ่งจอภาพนานๆ ก็จะเกิดผลเสียกับร่ายกายหรือดวงตา เช่นปวดเมื่อยสุขภาพอ่อนแอ ปวดหัว หรือทำให้ดวงตาเสื่อมสภาพเร็ว คือทำให้ตาฝ้าฟางและอาจจะทำให้ระบบสายตาเสียหายจนสาย ตาพิการได้ อีกทั้งรังสีจากจอภาพนั้นก็มีโทษแก่ร่างกายด้วย เป็นต้น ซึ่งข้อนี้ยังเป็นเพียงโทษเล็กน้อยเท่านั้น

เสียนิสัย การเล่นเกมส์นั้นจะสร้างนิสัยที่ไม่ดีให้กับเด็กโดยไม่รู้ตัวอย่างเช่น เด็กที่ติดเกมส์มักจะมีนิสัยเกียจคร้าน ขาดความรับผิดชอบ เด็กบางคนเมื่อติดเกมส์มากๆ เมื่อพ่อแม่ไม่ให้เงินไปเล่นเกมส์ก็จะลักขโมยเงินพ่อแม่ที่แม้จะยากจนและจำเป็นจะต้องใช้เงินนั้น เด็กก็จะไม่สนใจว่าพ่อแม่จะเดือดร้อนอย่างไร เพื่อเอาเงินไปเล่นเกมส์ ซึ่งก็สร้างปัญหาให้กับครอบครัวอย่างมากหรือเกมส์ประเภทที่ทำร้ายกัน หรือฆ่ากันอย่างเหี้ยมโหดก็จะทำให้ผู้ที่เล่นนั้นสั่งสมนิสัยใจร้ายหรือเหี้ยมโหดเอาไว้ในจิตใต้สำนึกโดยไม่รู้ตัว ซึ่งก็จะทำให้ผู้เล่นนั้นมีนิสัยขาดเมตตา หงุดหงิดง่ายใจร้าย และโมโหง่าย แล้วผลที่ตามมาก็คือเมื่อถูกกระตุ้นให้เกิดโทสะเขาก็ จะขาดสติและเกิดโทสะขึ้นอย่างรุนแรง แล้วก็สามารถทำร้ายผู้อื่น ซึ่งเรื่องอย่างนี้ก็มีให้เห็นทางสื่อต่างๆ อยู่บ่อยๆ ทั้งในและต่างประเทศเกมส์จึงเปรียบเหมือนปีศาจร้ายที่มาครอบงำจากเด็กที่มีนิสัยดีก็เปลี่ยนมาเป็นเด็กที่มีนิสัยเลวได้เพราะติดเกมส์

คนที่มีทรัพย์น้อยก็ต้องไปอาศัยเช่าเครื่องเล่นตามร้านที่คนเห็นแก่ตัวเขาเปิดให้บริการซึ่งถ้าค่าบริการแพงเด็กก็ไปเล่นน้อยหรือเล่นไม่นาน แต่ถ้าค่าเช่าถูก เด็กก็จะยิ่งเล่นมากหรือเล่นนาน เด็กบางคนอาจเล่นเกมส์ติดต่อกันได้เป็นวันๆ โดยไม่ได้ พักผ่อนก็มี ซึ่งเงินที่พ่อแม่หามาด้วยความยากลำบากเพื่อให้ลูกเอาไปใช้จ่ายในการเรียน ลูกก็กลับเอาไปเล่นเกมส์จนหมดโดยไม่คำนึงถึงอนาคตว่าต่อไปมันจะเดือดร้อนอย่างแสนสาหัสอย่างไรก็ไม่สนใจ เด็กจะคิดได้แต่เพียงว่า ช่างมันขอให้ได้สนุกจากการเล่นเกมส์นี้อย่างเดียวก็ พอใจแล้ว ซึ่งนี่คือจุดที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่งเพราะมันทำให้เด็กสามารถทำได้ทุกอย่างแม้การกระทำนั้นจะผิดหรือจะทำ ให้เกิดความเสียหายแก่ชีวิตอย่างไรก็ยอม เพียงเพื่อแลกกับการได้เล่นเกมส์ที่ตนเองชอบเท่านั้นยิ่งถ้าพ่อแม่บังคับลูกไม่ได้ ลูกก็จะได้ใจและจะไม่ยอมทำอะไรเลยนอกจากเล่นเกมส์ ซึ่งนี่ก็คือการทำให้เสียเวลาที่จะเอาไปทำสิ่งที่จะเกิดประโยชน์แก่ชีวิตให้เสียไปโดยเปล่าประโยชน์ เด็กบางคนก็เรียนไม่จบก็ทำให้เสียเวลาไปเปล่าๆ ไปเป็น ปีๆ โดยไม่ได้อะไรเลยเพราะมัวแต่ไปเล่นเกมส์ หรือคนที่กลับตัวได้แต่ก็ต้องเสียเวลามาตั้งต้นเล่าเ รียนใหม่ ซึ่งก็ต้องใช้ความอดทนและความพากเพียรหนักขึ้นกว่าเดิม ซึ่งก็อาจจะตามเพื่อนๆ ไม่ทัน หรืออาจจะท้อถอยจนละเลิกการเรียนไปอีกก็ได้




 










 


หน้าแรก | เกี่ยวกับแผนงาน | เครือข่ายและกิจกรรม | ผลผลิตและรายงาน | ข้อมูลสถิติ | การจัดการความรู้ | หน่วยงาน | ติดต่อแผนงาน | เจ้าหน้าที่ดูแลระบบ
แนะนำแผนงาน | ข่าวกิจกรรม | เกาะติดกิจกรรมเด่น | หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง | ผลผลิตและรายงาน| รายงานสุขภาพ| ก้าวใหม่กับ HISO | สถานการณ์สุขภาพประเทศไทย
การวิเคราะห์สถานการณ์สุขภาพ | สถานการณ์ข่าวสุขภาพ | เรื่องเล่าข่าวสุขภาพ | สื่อข้อมูลสุขภาพ | แบบสำรวจสุขภาพ | webbord | คำถามที่พบบ่อย | สมุดเยี่ยมชม | บริการข้อมูล