การรับประทานอาหารถูกควบคุมโดยปัจจัยหลายอย่างเช่น ความอยากอาหาร วัฒนธรรม ปริมาณอาหาร ปัจจุบันวัยรุนได้เปลี่ยนแปลงค่านิยมในเรื่องรูปร่างค่อนข้างมากโดยนิยมคนผอม โดยมีดารานางแบบและสื่อโฆษณาเป็นตัวกระตุ้น บางคนต้องพึ่งยาเพื่อลดน้ำหนัก
ความผิดปกติเกี่ยวกับการกินเป็นปัญหาเนื่องจากพฤติกรรมในการรับประทานอาหารโดยการลดอาหารอย่างมากมายหรือรับประทานอาหารโดยไม่จำกัด ความผิดปกติเกี่ยวกับการกินมักจะพบร่วมกับปัญหาเรื่องซึมเศร้าหรือความวิตกกังวล โรคพวกนี้หากวินิจฉัยได้เร็วจะทำให้รักษาได้ผลดี
Anorexia Nervosa
เป็นความผิดปกติเกี่ยวการรับประทานอาหารทำให้มีการอดอาหารเองหรือไม่สามารถรับประทานอาหารได้เป็นปกติเป็นเวลานานทำให้น้ำหนักลด เนื่องกลัวว่าน้ำหนักขึ้นจะทำให้รูปร่างเสียไป
หากท่านมีเพื่อนที่มีอาการเตือนให้สงสัยว่าจะเป็นโรคนี้
- ปฏิเสธการที่จะเพิ่มน้ำหนักให้ใกล้เคียงปกติ
- กลัวน้ำหนักขึ้นหรืออ้วนแม้ว่าขณะนั้นน้ำหนักจะต่ำกว่ามาตรฐาน
- ในผู้หญิงมีการขาดประจำเดือนบ่อยๆ
- มีการประเมินสภาพของร่างกายตัวเองไมถูกต้องไม่กลัวผลแทรกซ้อนที่จะเกิดจากน้ำหนักที่น้อยไป
- ผู้ป่วยจะมองว่าตัวเองอ้วนเกินไปทั้งที่ความจริงแล้วผอมเกินไป
- หลีกเลี่ยงอาหารที่ต้องรับประทานร่วมกับผู้อื่น หรืองานเลี้ยงในสังคม
- ออกกำลังกายมากเกินไป
- หลีกหนีจากครอบครัวและเพื่อน
นอกจากนั้นผู้ที่เป็นโรคนี้มักจะไม่อยากรับประทานอาหาร รับประทานอาหารเล็กน้อย บางคนนำอาหารมาชั่งน้ำหนัก คนกลุ่มนี้มักจะชั่งน้ำหนักบ่อยๆหากพบว่าน้ำหนักเริ่มจะขึ้นก็จะออกกำลังอย่างมาก บางคนทำให้อาเจียนหลังรับประทานอาหาร บางคนรับประทานยาระบาย ยาขับปัสสาวะ อาการทางร่างกายที่พบได้คือ
- อุณหภูมิต่ำ ขี้หนาว
- ผมเส้นเล็ก
- ท้องผูก
- บวม
โรคแทรกซ้อนที่อาจจะพบได้แก่
- โรคกระดูกพรุน
- หัวใจวาย
- ไตวาย เนื่องจากขาดน้ำ
- หน้ามืดเป็นลม
- ผมร่วง
- ขนขึ้นตามตาเนื่องจากร่างกายต้องการความอบอุ่น
สาเหตุ
ยังไม่มีใครทราบสาเหตุแน่ชัด เชื่อว่าจะเป็นอาการหนึ่งของโรคซึมเศร้า และคนที่มีความมั่นใจในตัวเองต่ำ นอกจากนั้นยังมีปัจจัยที่ช่วยส่งเสริมเช่น ความวิตกกังวล ความโกรธ ความเหงา และที่สำคัญคือ การอยู่ในหมู่คนที่นิยมหุ่นนางแบบ
การดำเนินของโรค
อาการของโรคนี้มักจะพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย อาจจะเริ่มเป็นตอนวัยรุ่น ไม่ค่อยพบหลังจากอายุเกิน 40 ปีผู้ป่วยบางคนอาจจะเป็นช่วงสั้นๆแล้วหายขาด บางคนเป็นๆหายๆเป็นช่วงๆ แต่บางคนก็เป็นต่อเนื่องและเรื้อรัง อัตราการตายประมาณปีละ.56%สาเหตุการตายที่สำคัญคือ หัวใจหยุดเต้น เกลือแร่ในเลือดผิดปกติและการฆ่าตัวตาย
Bulimia Nervosa
พบว่าจะมีประชากรผู้หญิงประมาณ 1.1-4.2% จะเคยมีอาการของโรคนี้ครั้งหนึ่งในชีวิต อาการของโรคนี้ประกอบไปด้วย
- ผู้ป่วยจะกินอาหารอย่างมากมาย ควบคุมตัวเองไม่ได้ในช่วงเวลาหนึ่ง
- ผู้ป่วยจะป้องกันน้ำหนักเพิ่มโดยการล้วงคอเพื่อทำให้อาเจียน หรือใช้ยาระบาย หรือยาขับปัสสาวะ หรือการสวน หรือ การออกกำลังกายอย่างมาก
- อาการกินมากและล้วงคอให้อาเจียนจะเกิดอย่างน้อย 2 วันต่อสัปดาห์เป็นเวลา 3 เดือนติดต่อกัน
ผู้ป่วยมักจะมีน้ำหนักปกติ แค่ผู้ป่วยจะกลัวอ้วนและต้องการลดน้ำหนัก เมื่อเริ่มอ้วนผู้ป่วยจะกังวลเป็นอย่างยิ่ง การล้วงให้อาเจียนมากจะกระทำในที่มิดชิด
Binge-Eating Disorder
พบได้ร้อยละ 2-5 %โดยจะมีอาการดังต่อไปนี้
- ผู้ป่วยจะมีอาการอยากอาหารอย่างมากมาย รับประทานอาหารมากจนควบคุมตัวเองไม่ได้
- อาการกินอย่างมากมายต้องมีลักษณะดังต่อไปนี้อย่างน้อย 3 อย่าง รับประทานอาหารเร็วกว่าปกติ รับประทานจน กระทั่งแน่นท้อง รับประทานอาหารทั้งที่ไม่หิว รับประทานอาหารเพียงลำพัง รู้สึกเบื่อตัวเองหรือซึมเศร้าหลังจาก รับประทานอาหาร
- แน่นจุกเสียดแน่นท้อง
- เป็นอย่างน้อย 2 วันต่อสัปดาห์เป็นเวลา 6 เดือน
- อาการกินอย่างมากมายจะไม่มีการล้วงคอให้อาเจียน หรือการใช้ยาอื่น
การรักษา
หลักการรักษาประกอบไปด้วย
1. เพิ่มน้ำหนักให้ใกล้เคียงปกติ
2. รักษาภาวะจิตใจที่ผิดปกติ หรือความเข้าใจเกี่ยวกับรูปร่าง
3. ป้องกันมิให้กลับเป็นซ้ำ
การวินิจฉัยได้เร็วและรักษาเร็วจะให้ผลได้ดี ส่วนวิธีการรักษาขึ้นกับความรุนแรงของโรค หากขาดอาหารมากก็ต้องให้นอนโรงพยาบาลและอาจจะต้องให้สารอาหารเข้าทางหลอดเลือดดำ เมื่อน้ำหนักเริ่มขึ้นค่อยมาให้การรักษาทางจิต อาจจะต้องทำพฤติกรรมบำบัด ยาที่ได้ผลดีคือยาในกลุ่ม selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs),
|