ในบรรดาอวัยวะที่คนเรามี "ผิวหนัง"นับเป็นอวัยวะที่อยู่ชั้นนอกสุด ซึ่งทำหน้าที่ปกป้องร่างกายจากความร้อน ความเย็น แสงเชื้อโรค และสารต่างๆ ที่จะเข้าสู่ร่างกาย
          โดยการป้องกันนี้อาศัยกลไกที่หลากหลาย เช่นระบบการควบคุมอุณหภูมิผ่านต่อมเหงื่อ ระบบการเก็บกักน้ำและไขมันเพื่อป้องกันการกระทบกระแทก และการซึมผ่านของสารต่างๆ ระบบภูมิคุ้มกันเพื่อป้องกันเชื้อโรคต่างๆ เข้าสู่ร่างกาย เป็นต้น
          อีกบทบาทที่สำคัญไม่น้อยไปกว่ากัน ก็คือ ผิวส่วนหน้าคือความมั่นใจของทุกคน ไม่ว่าจะเป็นหญิงหรือชาย ดังนั้น ในทุกยุคทุกสมัยจึงมีการใช้สมุนไพรเพื่อการดูแลผิวหน้ากันมาอย่างยาวนาน
          แตงกวา ก็นับเป็นอีกหนึ่งสมุนไพรที่เป็นทั้งอาหารและเครื่องสำอาง ซึ่งมีหลักฐานการปลูกเพื่อบริโภคและใช้ในอินเดียและอียิปต์มานานกว่า 4,000 ปี
          เป็นที่ทราบกันดีว่า แตงกวานั้นมีสรรพคุณในการบำรุงผิวเป็นอย่างดี โดยเฉพาะการบำรุงและการแก้บัญหาต่างๆ ของผิวหน้า เช่น ผิวหน้าอักเสบบวมแดงจากการถูกแดดเผา
          เมื่อถูกแสงแดดจัดเป็นเวลานาน ให้รีบใช้น้ำคั้นแตงกวาพอกทั่วใบหน้าให้เร็วที่สุด เพื่อลดอาการแสบบวมแดง ร้อน และถ้าจะให้ดีควรทำให้เย็นจะได้ผลดีขึ้นซึ่งอาการดังกล่าวจะหายเป็นปลิดทิ้งหลังพอกประมาณ10 นาที เพราะแตงกวามีคุณสมบัติเย็นและลดการอักเสบได้เป็นอย่างดี
          การรักษาสิวในวัยรุ่นนั้น ในแตงกวามีฤทธิ์ฝาดสมานซึ่งช่วยกระชับรูขุมขน ลดความมันบนใบหน้าและช่วยฆ่าเชื้ออ่อนๆ คนสมัยก่อนจึงนิยมคั้นน้ำแตงกวาให้ลูกสาววัยรุ่นที่มักเป็นสิวที่หน้า เป็นเสมือนโทนเนอร์แต่มีข้อเสีย คือ เก็บไว้ได้ไม่นานต้องคั้นวันต่อวัน
          การรักษารอยดำคล้ำ บวม รอบดวงตา บริเวณผิวรอบดวงตา เป็นบริเวณที่มีความบอบบางและมีแนวโน้มที่จะเกิดริ้วรอยได้ง่ายกว่าส่วนอื่นๆ เนื่องจากผิวบริเวณนี้มีต่อมไขมันน้อยกว่าบริเวณอื่นของผิวหน้า จึงมีโอกาสจะขาดความชุ่มชื้นได้ง่าย
          ดังนั้น การเผชิญกับแสงแดด การดื่มน้ำน้อย การใช้แป้งทาพอกหน้าบริเวณนี้มากเกินไป การอยู่หน้าจอคอมพิวเตอร์นานๆ ล้วนเป็นปัจจัยให้เกิดปัญหาทั้งสิ้นและเพื่อเป็นการรักษาและป้องกันรอยดำคล้ำ เหี่ยวย่นหรือบวมรอบดวงตา ควรฝานแตงกวาตามขวางเป็นวงๆวางไว้รอบดวงตาก่อนนอนเป็นประจำ
          วิธีการดังกล่าวนอกจากจะช่วยรักษาความชุ่มชื้นในชั้นผิวหนังได้ดีแล้ว แตงกวายังเป็นแหล่งซิลิกาที่สำคัญซึ่งจะทำให้เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เล็บ ผม และกระดูก แข็งแรงขึ้น
          สำหรับการรักษาความเยาว์วัยให้ผิวพรรณ แตงกวาอุดมไปด้วยวิตามินซี แร่ธาตุ และพฤกษ์เคมีที่มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ จึงช่วยชะลอความชราของผิวพรรณ และมีการศึกษาวิจัยสนับสนุนการใช้แตงกวาลบรอยเหี่ยวย่น จากการที่แตงกวามีคุณสมบัติ Antihyaluronidase และ anti-elastase ที่โดดเด่นกว่าสมุนไพรตัวอื่นๆ
          โดยในแตงกวามีวิตามินเค ที่มักไม่พบในพืชชนิดอื่นๆ ซึ่งวิตามินเคมีมีบทบาทสำคัญในการชะลอความชราของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย
          ส่วนการรักษาหน้าแห้ง เป็นที่รู้กันมานานนับพันปีว่า แตงกวา เกิดมาเพื่อหญิงสาว ซึ่งหญิงสาวทั่วโลกในอดีต รักษาผิวหน้าให้อ่อนเยาว์ ลบรอยเหี่ยวย่นลบรอยแผลเป็นโดยการหั่นแตงกวาเป็นชิ้นบางๆ แล้วแปะทิ้งไว้บนใบหน้า ซึ่งพบว่าในแตงกวามีสารที่มีประโยชน์ต่อผิวหน้า ทั้งวิตามิน เกลือแร่ อะมิโนแอซิดซึ่งจะช่วยรักษาความชุ่มชื้นไว้ใต้ผิวหนัง ทำให้ผิวหนังอ่อนนุ่ม คืนความชุมชื้นตามธรรมชาติให้กับผิวหน้า
          ความชุ่มชื้นของผิวหน้ามีความสำคัญมาก เพราะผู้ที่มีปัญหาผิวหน้าแห้ง จะทำให้ผิวหน้าเหี่ยวย่นได้ง่ายเกิดเป็นฝ้า-กระได้ง่าย และถ้าผิวแห้งมากๆ ก็จะทำให้ผิวแห้งแตก คัน และทำให้เชื้อโรคต่างๆ เข้าสู่ร่างกายได้ง่ายขึ้น
          ดังนั้น การรักษาความชุ่มชื้นให้กับผิวหน้า โดยเฉพาะในหน้าหนาว ซึ่งมีความชื้นในบรรยากาศต่ำทำให้น้ำในผิวหนังของเราถูกดึงออกมามาก นำไปสู่ปัญหาต่างๆ ของผิวตามมา
          แต่การหาตัวช่วยในการบำรุงและแก้ปัญหาต่างๆของผิวนั้น คงไม่ใช่เรื่องใหญ่อีกต่อไป เพราะเพียงพอกหน้าด้วยแตงกวาแล้วล้างออก จากนั้นทาผิวบางๆ ด้วยน้ำมันธรรมชาติ เช่น น้ำมันมะพร้าว น้ำมันรำข้าว หรือน้ำมันงา เพียงแค่นี้ผิวหน้าก็จะสดใส ชุ่มชื้น คืนความอ่อนเยาว์ได้แม้ในหน้าหนาว
          นอกจากนี้ การทำเครื่องสำอางจากแตงกวาไว้ใช้เองก็ไม่ใช่เรื่องยาก ซึ่งมีสูตรในการทำเครื่องสำอางจากแตงกว่าง่ายๆ
          โดยการทำสารสกัดแตงกวาในกลีเซอรีน โดยนำแตงกวา 4 ส่วน กลีเซอรีน 3 ส่วน น้ำ 1 ส่วน ปั่นเข้าด้วยกัน จากนั้นกรองผ่านผ้าขาวบางสะอาด นำน้ำที่กรองได้เก็บไว้ใช้ได้ประมาณ 1 ปี แต่ควรเก็บในที่เย็นเพราะสารในแตงกวาที่มีประโยชน์ต่อผิวหน้าไม่สามารถทนต่อความร้อนได้
          เราสามารถนำสารสกัดแตงกวานี้ไปใช้ โดยการเติมลงไปในครีมทาหน้าทั่วไป ประมาณ 2-4 ช้อนชา ต่อ100 กรัม คนให้เข้ากัน เก็บไว้ใช้เป็นครีมแตงกวาทาผิว
          ปัจจุบัน บริษัทเครื่องสำอางทั่วโลกใช้สารสกัดจากแตงกวาใส่ในครีมต่างๆ เช่น ครีมกันแดด ครีมลบรอยเหี่ยวย่น ครีมเพิ่มความชุ่มชื้น ครีมรักษาผิวมัน ครีมลบจุดด่างดำบนใบหน้า และยังผสมใส่ในแชมพูและโลชั่นต่างๆ โดยความเข้มข้นของสารสกัดที่ใช้ในเครื่องสำอางเหล่านี้ จะอยู่ระหว่าง 1-10% นั่นเอง