หลายคนที่เตรียมตัวกลับบ้านในช่วงปีใหม่และวางแผนฉลองส่งท้ายปีแต่อย่าสนุกเพลินจนลืมดูแลสุขภาพตัวเอง มิเช่นนั้นโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ อาจแวะเวียนเข้ามาทักทายได้ น.อ.ต.หญิง พญ.สมโชดก ชาครียรัตน์ อายุแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคระบบเมตาบอลิซึ่มและเบาหวาน โรงพยาบาลกรุงเทพ ได้แนะนำวิธีการดูแลตนเองในเรื่องการรับประทานอาหารในกรณีที่ต้องร่วมงานปาร์ตี้โดยที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ เพื่อให้คนไทยฉลองปีใหม่กันอย่างสนุกสนาน และไม่ทำลายสุขภาพ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวอยู่แล้ว
คุณหมอกล่าวว่า สำหรับ "ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง" นั้น ควรหลีกเลี่ยงอาหารรสเค็มจัด และหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่อาจทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น เช่น การสังสรรค์ต่อเนื่องอดนอน พักผ่อนไม่เพียงพอส่วน "ผู้ป่วยโรคเบาหวาน" ควรหลีกเลี่ยงอาหารประเภทแป้ง หรือเครื่องดื่มที่มีรสหวานเช่น น้ำอัดลม ไวน์หวาน หากรับประทานอาหารมากขึ้น อาจจำเป็นต้องมีการปรับขนาดยา โดยเฉพาะยาฉีดอินซูลินขึ้นตามคำแนะนำของแพทย์ หากมีภาวะเจ็บป่วยที่ทำให้รับประทานอาหารได้น้อยลง อาจจำเป็นต้องปรับลดขนาดยาลง ควบคู่ไปกับการตรวจระดับน้ำตาลปลายนิ้วด้วยตนเองบ่อยขึ้น เพื่อเฝ้าระวังระดับน้ำตาลในเลือดที่อาจสูงหรือต่ำผิดปกติ จนเป็นอันตรายต่อชีวิตได้
นอกจากนี้ ผู้ป่วยและญาติที่ดูแลควรมีความรู้เบื้องต้นในการแก้ไขภาวะผิดปกติต่างๆ เช่น เมื่อผู้ป่วยมีอาการน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น ใจสั่น หน้ามืดคล้ายจะเป็นลม ตรวจระดับน้ำตาลปลายนิ้วผู้ป่วยพบว่าระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ หากยังรู้สึกตัวดีควรหาน้ำหวานหรือน้ำผลไม้ 1 แก้ว หรือลูกอมให้ผู้ป่วยรับประทาน เพื่อเป็นการปฐมพยาบาลก่อนพาผู้ป่วยไปพบแพทย์ เพื่อหาสาเหตุและให้การรักษาที่เหมาะสมต่อไป
ส่วนผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองและหลอดเลือดหัวใจ ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง เช่น ขาหมู ไข่แดง อาหารประเภททอด หอย ปลาหมึก เป็นต้น เพราะระดับไขมันในเลือดที่สูงจะส่งผลให้เกิดภาวะหลอดเลือดอุดตันง่ายขึ้น แม้ทานยาลดระดับไขมันอยู่เสมอ หากไม่ควบคุมอาหารด้วยอาจทำให้อาการของโรคเป็นมากขึ้นได้ นอกจากการรับประทานอาหารที่เหมาะสมกับโรคแต่ละโรคแล้ว การบริโภคอาหารและน้ำที่สุกสะอาดก็เป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพเช่นเดียวกัน ควรเลือกรับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่ๆ หลีกเลี่ยงอาหารสุกๆ ดิบๆ หรืออาหารแปลกๆ ที่ไม่เคยรับประทานมาก่อน เพราะอาจทำให้เกิดอาการแพ้ ท้องเสีย อาเจียน และติดเชื้อรุนแรงได้
นอกจากควบคุมเรื่องอาหารก็ควรเตรียมตัวดูแลสุขภาพให้พร้อมก่อนเดินทางไปเที่ยว โดยคำนึงถึงปัจจัยหลัก 4 อย่าง
1.ไปเที่ยวที่ไหน ระยะเวลาในการเดินทางเป็นอย่างไร เช่น ไปทะเลหรือภูเขา โดยรถโดยสาร หรือเดินทางไปต่างประเทศโดยเครื่องบิน
2.สถานที่ที่จะไปถึงมีสภาพอย่างไร ในเรื่องของที่พักความสะอาด อากาศ ความสะดวกสบาย บริการสาธารณสุข อาหาร น้ำดื่ม
3.สภาพ ร่างกายของตนเองเป็นอย่างไร โรคประจำตัวที่เป็นอยู่ ยาประจำ ขณะนี้มีภาวะสุขภาพอื่นใดอีกหรือไม่ เช่น ตั้งครรภ์ คุณหมอกล่าวว่า "สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ควรให้สูตินรีแพทย์พิจารณาว่า การตั้งครรภ์ของท่านไม่มีปัญหา และไม่เสี่ยงต่อการแท้งหรือคลอดก่อนกำหนด รวมถึงต้องขอใบรับรองแพทย์ รับรองอายุครรภ์ และคำเตือนในการไม่เดินผ่านเครื่องเอกซเรย์เพื่อยื่นให้เจ้าหน้าที่สายการบินทราบ และในกรณีที่ต้องเดินทางไปต่างประเทศนั้น ควรฉีดวัคซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบ เอ, ไทฟอยด์ ไข้หวัดใหญ่ และที่สำคัญไม่ควรมองข้ามความสะอาดของ "มือ" รวมถึงอาหารใดที่ไม่คุ้นเคยหรือไม่แน่ใจในขั้นตอนการปรุงอาหารหรือความสะอาด ไม่ควรรับประทาน"
4.หากเดินทางร่วมเป็นคณะจำเป็นต้องทราบปัญหาของผู้ร่วมทาง โดยเฉพาะหากเป็นผู้สูงอายุและเด็กเล็ก หรือผู้มีโรคประจำตัวเรื้อรังว่าดูแลตนเองได้หรือไม่ ต้องมีผู้ช่วยหรือผู้ดูแล หรือต้องจัดเตรียมสิ่งใดเป็นพิเศษ เช่น อาหารเฉพาะ รถเข็น เปลนอน ยกตัวอย่างเช่น หากต้องเดินทางไปต่างประเทศ ไปพม่า อินเดีย หรือเนปาล เป็นต้น และขอเบอร์ติดต่อฉุกเฉินของแพทย์ประจำตัวหรือสถานพยาบาลนั้นๆ คุณหมอกล่าวทิ้งท้ายว่า "เนื่องจากการดื่มสุราเป็นสาเหตุหลักอันดับหนึ่งของการเสียชีวิตในช่วงเทศกาลสำคัญๆ ของทุกปี ดังนั้นเมื่อดื่มแอลกอฮอล์ก็ควรงดขับรถเพราะอาจก่อให้เกิดอันตรายทั้งตนเองและผู้อื่น".
