รศ.น.ท.ดร.สมพล เพิ่มพงศ์โกศล คลินิกสุขภาพชาย โรงพยาบาลรามาธิบดี ม หาวิทยาลัย มหิดล
          ภาวะหลอดเลือดดำขอดในถุงอัณฑะ (varicocele) เป็นชุดของหลอดเลือดดำของ ท่อนำอสุจิ ซึ่งใหญ่ผิด ปกติอยู่ภายในลูกอัณฑะ ชุดของหลอดเลือดดำจะระบายเลือดออกจากลูกอัณฑะ
         หลอดเลือดของลูกอัณฑะเริ่มต้นจากภายในช่องท้องและผ่านช่องอุโมงค์บริเวณขาหนีบลงมาที่ลูกอัณฑะ การไหลของเลือดดำขึ้น ด้านบนได้เนื่องจากมีลิ้นเล็ก ๆ ป้องกันการไหลย้อนกลับของเลือด
          ถ้ามีความผิดปกติของลิ้นหลอดเลือดหรือมีการกดทับหลอดเลือดจากอวัยวะข้างเคียงจะทำให้หลอดเลือดดำของลูกอัณฑะขยายโป่งพองอยู่ใกล้กับลูกอัณฑะ ทำให้เกิด เป็นหลอดเลือดขอด
          อาการ
          ภาวะหลอดเลือดดำขอดในถุงอัณฑะอาจไม่มีอาการและอาการแสดง
          แต่ถ้ามีอาการของหลอดเลือดดำขอดในลูกอัณฑะ คือ มีอาการปวดรำคาญภายในลูกอัณฑะ มีความรู้สึกหนักของลูกอัณฑะ มีอาการลูกอัณฑะหดเล็กลง สามารถคลำหรือเห็นหลอดเลือดดำขยายใหญ่ภายในลูกอัณฑะ
          อัณฑะ  นอกจากนี้มีรายงานพบว่ามีระดับ ฮอร์โมนเพศชายลดลง มีการหลั่งน้ำอสุจิเร็วกว่าปกติหรือปวดลูกอัณฑะหลังมีเพศสัมพันธ์ แต่อาการจากรายงานดังกล่าว ยังไม่ได้รับการยืนยันหรือความเชื่อถือทั่วไปสาเหตุ
          ภาวะหลอดเลือดดำขอดในถุงอัณฑะเกิดจากการชำรุดของลิ้นของหลอดเลือดดำซึ่งจะระบายเลือดจากลูกอัณฑะกลับเข้าสู่หัวใจ ซึ่งเป็นสาเหตุเช่นเดียวกับหลอดเลือดดำขอดบริเวณอื่น ๆ ของร่างกาย ซึ่งพบหลอดดำขอดบ่อยบริเวณขาทั้งสองข้าง
          ผลของเลือดไหลย้อนกลับเข้าไปในชุดของหลอดเลือดดำของลูกอัณฑะอาจเพิ่มความดันในหลอดเลือด และสุดท้ายอาจส่งผลให้มีการทำลายต่อเนื้อเยื่อลูกอัณฑะอย่างถาวรเนื่องจากมีผลกระทบต่อเลือดที่มีออกซิเจนผ่านทางหลอดเลือดแดงของลูกอัณฑะ
          ภาวะหลอดเลือดดำขอดเกิดขึ้นช้า ๆและอาจไม่มีอาการเลย มักจะได้รับการวินิจฉัยบ่อยมากที่สุดเมื่อผู้ป่วยอายุระหว่าง 15-30 ปี และพบน้อยมากที่จะเกิดหลังอายุ 40 ปีแล้ว
          ภาวะหลอดเลือดดำขอดพบได้ประมาณร้อยละ 15-20 ของประชากรชายทั้งหมด และมักเป็นสาเหตุหลักของภาวะมีบุตรยากของผู้ชาย.