รศ.นท.ดร.สมพล เพิ่มพงศ์โกศล
          คลินิกสุขภาพชาย โรงพยาบาลรามาธิบดี
          นักวิจัยเชื่อว่าการปราศจากออกซิเจน จะทำให้มีผังพืดเกิดขึ้นซึ่งหมายถึงโครงสร้างขององคชาตจะยากต่อการแข็งตัวตามอายุ  ทำให้มีการแนะนำว่าควรมีการแข็งตัวขององคชาตระหว่างวันแทน
          ซึ่งเป็นเรื่องที่ยังถกเถียงถึงความเหมาะสมที่จะนำยามาใช้ในการรักษา เช่นหลังผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมาก ควรให้เริ่มมีการแข็งตัวขององคชาตทันทีเลยโดยการให้รับประทานยาขยายหลอดเลือดทุกวันขนาดต่ำ ๆ
          มีคำอธิบายเหตุผลสองสามประการของผู้ชายที่ตื่นนอนตอนเช้าแล้วไม่มีองคชาตแข็งตัวคือ ในเด็กวัยรุ่นซึ่งยังไม่สามารถแข็งตัวได้เต็มที่จะไม่สามารถแข็งตัวในช่วงตื่นนอน
          การแข็งตัวดังกล่าวจะเพิ่มขึ้นบ่อยครั้งภายหลังเมื่อเข้าเจริญวัยเต็มที่หรือเป็นผู้ใหญ่แล้ว  ผู้ชายที่ไม่มีองคชาตแข็งตัวอาจเกิดจากช่วงนอนไม่ได้เข้าสู่ระยะการนอนหลับลึกที่มีตาเคลื่อนไหวหรือ REM sleep ในช่วงตื่นนอน
          การมีหรือไม่มีและการทำนายการมีองคชาตแข็งตัวเมื่อตื่นนอนช่วงเช้าได้ถูกนำมาใช้อย่างมากจากแพทย์ที่รับผิดชอบทางด้านสุขภาพทางเพศ  โดยจะตั้งคำถามเนื่องจากโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศและเพื่อแยกสาเหตุของโรคระหว่างจากด้านจิตใจหรือทางสรีรวิทยา
          ในอดีตผู้ชายที่มีโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศจะถูกตรวจสอบโดยใช้แสตมป์ติดรอบองคชาตระหว่างนอน ถ้าแสตมป์หลุดหรือแยกออกมาแสดงมีการแข็งตัวขององคชาต ซึ่งจะสรุปว่าโรคหย่อนสมรรถภาพน่าจะเกิดจากความเจ็บป่วยทางจิตใจเช่นความเครียดมากกว่า  แต่ถ้าไม่มีการแยกหรือหลุดของแสตมป์ ก็อาจสรุปว่าโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศเกิดจากโรคทางร่างกาย
          โรคทางร่างกาย โรคทางสรีรวิทยาหรือโรคประจำตัว อาจเป็นสาเหตุให้เป็นโรคทางสมรรถภาพทางเพศ  เนื่องจากองคชาตไม่สามารถมีเลือดเข้าไปในหลอดเลือดขององคชาตให้เกิดการแข็งตัวขององคชาต สาเหตุมักเกิดจากหลอดเลือดตีบตัน 
          นอกจากนี้อาจเกิดโรคหย่อนสมรรถภาพจากมีผลข้างเคียงของยา ซึ่งพบบ่อยจากยาซึมเศร้า  ผู้ชายที่มีโรคประจำตัวเป็นสาเหตุให้เกิดโรคสมรรถภาพทางเพศจะไม่มีการแข็งตัวขององคชาตเมื่อตื่นนอนช่วงเช้า 
          ในทางกลับกันผู้ชายบางคนไม่สามารถแข็งตัวเนื่องจากจิตใจ ความเครียด  จะยังคงมีองคชาตแข็งตัวเมื่อตื่นนอนช่วงเช้าเพราะสรีรวิทยาขององคชาตยังปกติอยู่การรักษาโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศด้วยยาและการแข็งตัวขององคชาตตอนเช้า
          ยารับประทานสำหรับการรักษาโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศเช่นยายับยั้งพีดีอี-5 (PDE-5) หรือยาขยายหลอดเลือดองคชาต อาจมีผลต่อการแข็งตัวองคชาตช่วงเช้าก่อนตื่นนอน  ยาดังกล่าวถ้ารับประทานในช่วงกลางคืนก่อนมีเพศสัมพันธ์อาจเป็นผลให้มีการแข็งตัวในช่วงเช้า  
          ถึงแม้จะไม่มีเหตุผลที่ต้องรับประทานยาเพื่อให้เกิดการแข็งตัวตอนเช้า แต่อาจสัมพันธ์กับการทำงานขององคชาตทั้งหมดตามทฤษฎีของการรับประทานยาขยายหลอดเลือดขนาดต่ำแบบทุกวัน
          มีความเชื่อว่าการทำให้มีหลอดเลือดเข้าองคชาตตลอดเป็นการฟื้นฟูรักษาและป้องกันการเป็นโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศในอนาคต และจะมีผลต่อผู้ป่วยในด้านสุขภาพทางจิตใจที่ดีขึ้น และไม่ให้เกิดพังผืดในองคชาตเนื่องจากไม่มีเลือดมาเลี้ยงองคชาต แต่ในความเห็นตรงกันข้ามว่าเป็นการใช้ยาแบบไม่ถูกต้อง มากกว่าปกติและมีค่าใช้จ่ายสูงตามมา.