|
|
|
|
| หนังสือพิมพ์ คม ชัด ลึก [ วันที่ 10/06/2562 ] |
|
|
|
|
| เส้นเลือดขอด บอกลาได้แค่รักษาให้ไว |
|
|
|
|
พญ.สุทธาทิพย์ เวชวิทย์วรากุล
ศัลยแพทย์ทั่วไปและศัลยกรรมหลอดเลือด
โรงพยาบาลกรุงเทพ
เมื่อพูดถึงเส้นเลือดขอดหลายคนอาจ มองว่าไม่รุนแรงเพียงแค่เกิดความไม่สวยงามจึงละเลย
ที่จะเข้ารับการรักษาโดยเร็ว ทั้งที่ความจริงแล้วหากเป็นเส้นเลือดขอดแล้วไม่รีบรักษาอาจส่งผลให้เกิดแผลหลอดเลือดดำ ดังนั้นเมื่อเป็นเส้นเลือดขอดจึงควรเข้าพบแพทย์ผู้ชำนาญการโดยเร็วเพื่อรักษาอย่างถูกวิธี เพราะโรคนี้รู้เร็ว รักษาเร็ว หายได้เร็ว
รู้จักโรคเส้นเลือดขอด
รู้จักโรคเส้นเลือดขอด
ร่างกายของเรามีหลอดเลือดดำใต้ผิวหนัง แบ่งออกเป็น หลอดเลือดดำชั้นตื้น (Superficial Vein) และหลอดเลือดดำส่วนลึก (Deep Vein) ซึ่งถูกล้อมรอบด้วยกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่บีบหลอดเลือดดำเพื่อส่งเลือดดำกลับเข้าสู่หัวใจ เมื่อหลอดเลือดดำที่ขาผิดปกติ ส่งผลให้เลือดไม่สามารถถูกลำเลียงกลับเข้าสู่หัวใจได้ทั้งหมด หรือเกิดการย้อนกลับของเลือดดำจากวาล์ว (Valve) รั่วชำรุด ทำให้เลือดดำค้างในหลอดเลือดแล้วเกิดการขยายตัวกลายเป็น "เส้นเลือดขอด" (Varicose Vein)
ความรุนแรงของเส้นเลือดขอด
ความรุนแรงของเส้นเลือดขอดมีตั้งแต่เห็นเส้นเลือดฝอยเล็กๆ (Spider Vein) ปวดขา เท้าและขาบวม เห็นหลอดเลือดโป่งพองมีลักษณะคดเคี้ยวคล้ายกับตัวหนอน สีผิวเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเข้มขึ้น ผิวหนังแห้งแข็ง ไปจนถึงการอักเสบเป็นแผล
ปัจจัยเสี่ยงเส้นเลือดขอด เช่น อายุ น้ำหนักเกิน อาชีพ ที่ต้องยืนหรือนั่งติดต่อกันเป็นเวลานาน
ผู้หญิงมีโอกาสเกิดโรคเส้นเลือดขอดมากกว่าผู้ชาย โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ที่ปริมาณของเลือดสูงขึ้น ทำให้เกิดการตึงของหลอดเลือด รวมถึงระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง ส่งผลให้ผนังกล้ามเนื้อหลอดเลือดคลายตัวจนลิ้นเปิดปิดเลือดอาจทำงานบกพร่องอื่นๆ เช่น หลอดเลือดดำทำงานผิดปกติ เคยมีลิ่มเลือดอุดตัน เป็นต้น
อาการบอกโรค
ส่วนใหญ่เส้นเลือดขอดมักไม่แสดงอาการให้เห็น ยกเว้นจากการสังเกตความผิดปกติ ได้แก่
- มองเห็นเส้นเลือดคดเคี้ยวและนูนออกมา
- เส้นเลือดปรากฏสีม่วงเข้มหรือสีฟ้าบริเวณขา
- เมื่อยล้า ปวดกล้ามเนื้อ หนักขา
- บวม ร้อนขาส่วนล่าง
- ปวดเมื่อนั่งหรือยืนเป็นเวลานาน
- เลือดออกจากเส้นเลือดขอด
- ผิวหนังอักเสบหรือมีแผลพุพองบริเวณผิวหนังใกล้ข้อเท้า
ภาวะแทรกซ้อน
หลอดเลือดที่ขอดเกิดการอักเสบและอุดตัน หากเกิดอุบัติเหตุแล้วเส้นเลือดขอดฉีกขาดจะเสียเลือดมาก หากปล่อยไว้ไม่รักษาอาจเกิดการแตกของเส้นเลือดขอดที่อยู่ชิดผิวหนัง ทำให้มีแผลโดยตรงบนผนังหลอดเลือด ส่งผลให้เลือดออกเป็นจำนวนมากจากหลอดเลือดโดยตรง
ตรวจวินิจฉัยโรค
การตรวจวินิจฉัยโรคเส้นเลือดขอดโดยทั่วไป ได้แก่ ซักประวัติ ตรวจร่างกาย การตรวจด้วยอัลตราซาวนด์ชนิดพิเศษสำหรับหลอดเลือด (Duplex Ultrasound) ซึ่งต้องทำเพื่อประเมินหาสาเหตุแอบแฝง มิฉะนั้นจะกลับมาเป็นอีกหลังการรักษา
รักษาเส้นเลือดขอด
วิธีการรักษาเส้นเลือดขอดจะขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงที่เกิดขึ้น โดยแพทย์ผู้ชำนาญการจะพิจารณาตามความเหมาะสม ได้แก่ การรักษาแบบประคับประคอง (Conservative Treatment) ในผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง แนะนำให้ใช้ถุงน่องชนิดพิเศษที่มีระดับความแน่น (Pressure Gradient) แตกต่างกันไล่ระดับจากเท้าที่แน่นที่สุดและลดหลั่นลงเมื่อสูงขึ้นเพื่อให้เลือดไหลกลับจากส่วนปลายขึ้นมาได้ดี
การฉีดสารเคมีที่เส้นเลือดขอด (Sclerosing Therapy) ในผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก โดยใช้เวลา 15-30 นาทีที่แผนกผู้ป่วยนอก ไม่ต้องงดน้ำและอาหาร ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล
การใช้เลเซอร์ความร้อนหรือคลื่นวิทยุความถี่สูง (Radio Frequency) โดยใช้หลักการรักษาด้วยการใส่สายขนาดเล็กใส่เข้าไปในหลอดเลือดดำแล้วอาศัยพลังงานจากเลเซอร์หรือคลื่นวิทยุความถี่สูงที่ทำให้เส้นเลือดขอดฝ่อไป โดยต้องประเมินความพร้อมของร่างกายก่อนนัดมาทำ งดน้ำและอาหาร 6-8 ชั่วโมงก่อนทำ ใช้ระยะเวลาในห้องผ่าตัดเล็กประมาณ 30-45 นาที หลังผ่าตัดจะพันขาด้วย Elastic Bandage จากนั้นแนะนำให้ใส่ถุงน่องชนิดพิเศษต่อ แผลผ่าตัดจะมีขนาดเล็กประมาณ 2 มิลลิเมตร หลังทำการรักษาแพทย์จะนัดติดตามอาการ 1-2 สัปดาห์
การผ่าตัดในผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ต้องประเมินความพร้อมของร่างกายก่อนนัดมาผ่าตัด งดน้ำและอาหาร 6-8 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด ใช้เวลาในการผ่าตัดประมาณ 1-2 ชั่วโมง หลังผ่าตัดจะพันขาด้วย Elastic Bandage จากนั้นแนะนำให้ใส่ถุงน่องชนิดพิเศษต่อ และแพทย์จะนัดติดตามอาการ 1-2 สัปดาห์
ป้องกันก่อนสาย
การป้องกันเส้นเลือดขอดทำได้โดยออกกำลังกาย การเดินเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดในการช่วยให้การไหลเวียนของเลือดบริเวณขาดีขึ้น ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ เลี่ยงการนั่งหรือยืนนานๆ ให้เปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ บริหารข้อเท้าขณะนั่ง โดยเหยียดปลายเท้าและกระดกปลายเท้าสลับกันตามเข็มและทวนเข็มนาฬิกาเพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือด ปัญหาเส้นเลือดขอดจะไม่ร้ายแรงหากใส่ใจที่จะเข้ารับการรักษาโดยเร็ว ดังนั้นเมื่อเป็นเส้นเลือดขอดควรพบแพทย์ผู้ชำนาญการเพื่อทำการดูแลรักษาอย่างถูกต้อง |
พญ.สุทธาทิพย์ เวชวิทย์วรากุล
ศัลยแพทย์ทั่วไปและศัลยกรรมหลอดเลือด
โรงพยาบาลกรุงเทพ
เมื่อพูดถึงเส้นเลือดขอดหลายคนอาจ มองว่าไม่รุนแรงเพียงแค่เกิดความไม่สวยงามจึงละเลย
ที่จะเข้ารับการรักษาโดยเร็ว ทั้งที่ความจริงแล้วหากเป็นเส้นเลือดขอดแล้วไม่รีบรักษาอาจส่งผลให้เกิดแผลหลอดเลือดดำ ดังนั้นเมื่อเป็นเส้นเลือดขอดจึงควรเข้าพบแพทย์ผู้ชำนาญการโดยเร็วเพื่อรักษาอย่างถูกวิธี เพราะโรคนี้รู้เร็ว รักษาเร็ว หายได้เร็ว
รู้จักโรคเส้นเลือดขอด
รู้จักโรคเส้นเลือดขอด
ร่างกายของเรามีหลอดเลือดดำใต้ผิวหนัง แบ่งออกเป็น หลอดเลือดดำชั้นตื้น (Superficial Vein) และหลอดเลือดดำส่วนลึก (Deep Vein) ซึ่งถูกล้อมรอบด้วยกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่บีบหลอดเลือดดำเพื่อส่งเลือดดำกลับเข้าสู่หัวใจ เมื่อหลอดเลือดดำที่ขาผิดปกติ ส่งผลให้เลือดไม่สามารถถูกลำเลียงกลับเข้าสู่หัวใจได้ทั้งหมด หรือเกิดการย้อนกลับของเลือดดำจากวาล์ว (Valve) รั่วชำรุด ทำให้เลือดดำค้างในหลอดเลือดแล้วเกิดการขยายตัวกลายเป็น "เส้นเลือดขอด" (Varicose Vein)
ความรุนแรงของเส้นเลือดขอด
ความรุนแรงของเส้นเลือดขอดมีตั้งแต่เห็นเส้นเลือดฝอยเล็กๆ (Spider Vein) ปวดขา เท้าและขาบวม เห็นหลอดเลือดโป่งพองมีลักษณะคดเคี้ยวคล้ายกับตัวหนอน สีผิวเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเข้มขึ้น ผิวหนังแห้งแข็ง ไปจนถึงการอักเสบเป็นแผล
ปัจจัยเสี่ยงเส้นเลือดขอด เช่น อายุ น้ำหนักเกิน อาชีพ ที่ต้องยืนหรือนั่งติดต่อกันเป็นเวลานาน
ผู้หญิงมีโอกาสเกิดโรคเส้นเลือดขอดมากกว่าผู้ชาย โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ที่ปริมาณของเลือดสูงขึ้น ทำให้เกิดการตึงของหลอดเลือด รวมถึงระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง ส่งผลให้ผนังกล้ามเนื้อหลอดเลือดคลายตัวจนลิ้นเปิดปิดเลือดอาจทำงานบกพร่องอื่นๆ เช่น หลอดเลือดดำทำงานผิดปกติ เคยมีลิ่มเลือดอุดตัน เป็นต้น
อาการบอกโรค
ส่วนใหญ่เส้นเลือดขอดมักไม่แสดงอาการให้เห็น ยกเว้นจากการสังเกตความผิดปกติ ได้แก่
- มองเห็นเส้นเลือดคดเคี้ยวและนูนออกมา
- เส้นเลือดปรากฏสีม่วงเข้มหรือสีฟ้าบริเวณขา
- เมื่อยล้า ปวดกล้ามเนื้อ หนักขา
- บวม ร้อนขาส่วนล่าง
- ปวดเมื่อนั่งหรือยืนเป็นเวลานาน
- เลือดออกจากเส้นเลือดขอด
- ผิวหนังอักเสบหรือมีแผลพุพองบริเวณผิวหนังใกล้ข้อเท้า
ภาวะแทรกซ้อน
หลอดเลือดที่ขอดเกิดการอักเสบและอุดตัน หากเกิดอุบัติเหตุแล้วเส้นเลือดขอดฉีกขาดจะเสียเลือดมาก หากปล่อยไว้ไม่รักษาอาจเกิดการแตกของเส้นเลือดขอดที่อยู่ชิดผิวหนัง ทำให้มีแผลโดยตรงบนผนังหลอดเลือด ส่งผลให้เลือดออกเป็นจำนวนมากจากหลอดเลือดโดยตรง
ตรวจวินิจฉัยโรค
การตรวจวินิจฉัยโรคเส้นเลือดขอดโดยทั่วไป ได้แก่ ซักประวัติ ตรวจร่างกาย การตรวจด้วยอัลตราซาวนด์ชนิดพิเศษสำหรับหลอดเลือด (Duplex Ultrasound) ซึ่งต้องทำเพื่อประเมินหาสาเหตุแอบแฝง มิฉะนั้นจะกลับมาเป็นอีกหลังการรักษา
รักษาเส้นเลือดขอด
วิธีการรักษาเส้นเลือดขอดจะขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงที่เกิดขึ้น โดยแพทย์ผู้ชำนาญการจะพิจารณาตามความเหมาะสม ได้แก่ การรักษาแบบประคับประคอง (Conservative Treatment) ในผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง แนะนำให้ใช้ถุงน่องชนิดพิเศษที่มีระดับความแน่น (Pressure Gradient) แตกต่างกันไล่ระดับจากเท้าที่แน่นที่สุดและลดหลั่นลงเมื่อสูงขึ้นเพื่อให้เลือดไหลกลับจากส่วนปลายขึ้นมาได้ดี
การฉีดสารเคมีที่เส้นเลือดขอด (Sclerosing Therapy) ในผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก โดยใช้เวลา 15-30 นาทีที่แผนกผู้ป่วยนอก ไม่ต้องงดน้ำและอาหาร ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล
การใช้เลเซอร์ความร้อนหรือคลื่นวิทยุความถี่สูง (Radio Frequency) โดยใช้หลักการรักษาด้วยการใส่สายขนาดเล็กใส่เข้าไปในหลอดเลือดดำแล้วอาศัยพลังงานจากเลเซอร์หรือคลื่นวิทยุความถี่สูงที่ทำให้เส้นเลือดขอดฝ่อไป โดยต้องประเมินความพร้อมของร่างกายก่อนนัดมาทำ งดน้ำและอาหาร 6-8 ชั่วโมงก่อนทำ ใช้ระยะเวลาในห้องผ่าตัดเล็กประมาณ 30-45 นาที หลังผ่าตัดจะพันขาด้วย Elastic Bandage จากนั้นแนะนำให้ใส่ถุงน่องชนิดพิเศษต่อ แผลผ่าตัดจะมีขนาดเล็กประมาณ 2 มิลลิเมตร หลังทำการรักษาแพทย์จะนัดติดตามอาการ 1-2 สัปดาห์
การผ่าตัดในผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ต้องประเมินความพร้อมของร่างกายก่อนนัดมาผ่าตัด งดน้ำและอาหาร 6-8 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด ใช้เวลาในการผ่าตัดประมาณ 1-2 ชั่วโมง หลังผ่าตัดจะพันขาด้วย Elastic Bandage จากนั้นแนะนำให้ใส่ถุงน่องชนิดพิเศษต่อ และแพทย์จะนัดติดตามอาการ 1-2 สัปดาห์
ป้องกันก่อนสาย
การป้องกันเส้นเลือดขอดทำได้โดยออกกำลังกาย การเดินเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดในการช่วยให้การไหลเวียนของเลือดบริเวณขาดีขึ้น ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ เลี่ยงการนั่งหรือยืนนานๆ ให้เปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ บริหารข้อเท้าขณะนั่ง โดยเหยียดปลายเท้าและกระดกปลายเท้าสลับกันตามเข็มและทวนเข็มนาฬิกาเพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือด ปัญหาเส้นเลือดขอดจะไม่ร้ายแรงหากใส่ใจที่จะเข้ารับการรักษาโดยเร็ว ดังนั้นเมื่อเป็นเส้นเลือดขอดควรพบแพทย์ผู้ชำนาญการเพื่อทำการดูแลรักษาอย่างถูกต้อง |
|
| | |
|
| |
|
|
| pageview 1205135 |
สำนักงานพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารสุขภาพ Health Information System Development Office (HISO)
ห้อง A3 ชั้น 3 อาคาร 4Plus Buiding เลขที่ 56/22-24 ซอยงามวงศ์วาน 4 ต.บางเขน อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000
Tel : 02-5892490-2 Fax : 02-5892493 www.healthinfo.in.th | | |
© Health Information System Development Office (HISO) . All Rights Reserved
 |
| |
