รศ.นพ.ชิษณุ พันธุ์เจริญ
          ฝ่ายกุมารเวชศาสตร์ รพ.จุฬาลงกรณ์
          "วัคซีน" จำเป็นต้องฉีดก่อนเดินทางเข้าบางประเทศ และแนะนำสำหรับผู้ที่เดินทางไปยังบางประเทศที่บังคับให้ฉีดวัคซีนก่อนเข้าประเทศ โดยฉีดก่อนออกเดินทางอย่างน้อย 10 วัน และอยู่ได้นานอย่างน้อย 10 ปี ห้ามฉีดในเด็กอายุน้อยกว่า 6 เดือน หญิงตั้งครรภ์หรือกำลังให้นมบุตร ผู้ติดเชื้อเอชไอวี ผู้ป่วยที่ได้รับเคมีบำบัดหรือได้รับยาสเตียรอยด์ขนาดสูง และผู้ที่มีประวัติแพ้ไข่ไก่
          ซึ่งแต่ละประเภทมีรายละเอียดดังนี้
          วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น สำหรับผู้ที่เดินทางไปประกอบพิธีฮัจญ์ที่ประเทศซาอุดีอาระเบีย อาศัยอยู่ในทวีปแอฟริกาตอนใต้ของทะเลทรายซาฮาราในช่วงฤดูแล้ง และประเทศบราซิล ใช้ฉีดเข้าใต้ผิวหนังในเด็กที่อายุมากกว่า 2 ปีขึ้นไป ก่อนออกเดินทางอย่างน้อย 2 สัปดาห์ โดยภูมิคุ้มกันจะเกิดขึ้นหลังฉีดวัคซีน 7-10 วัน และอยู่ได้ 3-5 ปี ยกเว้นในเด็กที่อายุน้อยกว่า 4 ปี ให้กระตุ้นหลังจากเข็มแรก 1 ปี
          วัคซีนอหิวาตกโรค บางประเทศบังคับให้ฉีดก่อนเข้าประเทศ มี 2 ชนิด คือ ชนิดฉีดและชนิดกิน วัคซีนชนิดฉีดให้ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 2 ครั้ง ห่างกัน 1-4 สัปดาห์ สามารถป้องกันโรคได้ร้อยละ 50 ส่วนวัคซีนชนิดกินสามารถป้องกันโรคได้ร้อยละ 60-100
          วัคซีนไทฟอยด์ สำหรับผู้ที่เดินทางไปยังประเทศที่มีการระบาดของไข้ไทฟอยด์ ได้แก่ อินเดีย ปากีสถาน ประเทศแถบละตินอเมริกาและแอฟริกา มี 2 ชนิด คือ ชนิดฉีดและชนิดแคปซูล วัคซีนชนิดฉีดใช้ฉีดเข้ากล้ามเนื้อครั้งเดียว ส่วนชนิดแคปซูลใช้กลืนวันละ 1 แคปซูล วันเว้นวันก่อนอาหาร รวม 3 แคปซูล วัคซีนทั้ง 2 ชนิด สามารถป้องกันโรคได้ร้อยละ 50-60 ควรได้รับวัคซีนก่อนออกเดินทาง 10 วัน
          วัคซีนไข้สมองอักเสบเจอี สำหรับผู้ที่เดินทางเข้าไปอาศัยอยู่ในแหล่งระบาดนานกว่า 1 เดือน ไม่มีความจำเป็นต้องฉีดวัคซีนกรณีอาศัยอยู่ไม่ถึงเดือน หรืออยู่เฉพาะในเมือง มี 2 ชนิด คือ ชนิดเชื้อตายและชนิดเชื้อเป็น วัคซีนชนิดเชื้อตายใช้ฉีดเข้าใต้ผิวหนังในวันที่ 0, 7, และ 14 หรือ 21 ส่วนวัคซีนเชื้อเป็นเป็นใช้ฉีดครั้งเดียว ควรฉีดให้ครบก่อนเดินทาง 10 วัน สามารถป้องกันโรคได้ร้อยละ 95 ผู้ที่เคยได้รับวัคซีนมาก่อนให้ฉีดวัคซีนกระตุ้นอีก 1 ครั้งก่อนการเดินทาง
          วัคซีนไข้หวัดใหญ่ สำหรับผู้ที่เดินทางไปในช่วงที่มีการระบาดของโรคหรือไปในที่ชุมชนแออัด เช่น ไปประกอบพิธีฮัจญ์ โดยทั่วไปถ้าจะไปในซีกโลกเหนือ ให้ฉีดสูตรซีกโลกเหนือซึ่งระบาดในช่วงตุลาคม-เมษายน แต่ถ้าไปซีกโลกใต้ให้ฉีดสูตรซีกโลกใต้ซึ่งระบาดเดือนพฤษภาคม-กันยายน หลังจากนั้นกระตุ้นทุกปี
          วัคซีนตับอักเสบเอ สำหรับผู้ที่เดินทางไปยังประเทศที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อตับอักเสบเอ ยกเว้นสหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย แคนาดา ญี่ปุ่น นิวซีแลนด์ และกลุ่มประเทศยุโรปตะวันตก วัคซีนใช้ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 2 ครั้ง ห่างกัน 6-12 เดือน สำหรับผู้ใหญ่และเด็กอายุตั้งแต่ 1 ปีขึ้นไป ที่ไม่มีภูมิคุ้มกันหรือไม่เคยฉีดมาก่อน
          วัคซีนโรคพิษสุนัขบ้า สำหรับนักเดินทางที่มีกิจกรรมเสี่ยงต่อการสัมผัสโรคนี้สูง หรืออาศัยอยู่ในแหล่งชุกชุมของโรคเป็นเวลานาน วัคซีนใช้ฉีดเข้ากล้ามเนื้อในวันที่ 0, 7, และ 21