HISO - เรื่องเล่าข่าวเด่น

  
   Follow us      
  
หนังสือพิมพ์มติชน [ วันที่ 21/05/2556 ]
เตรียมใช้'แบคทีเรีย'พิชิต'มาลาเรีย'

  มาลาเรีย หรือ "ไข้จับสั่น" ถือเป็นโรคระบาดสาคัญในระดับโลก องค์การอนามัยโลกประมาณการเอาไว้ว่าในแต่ละปีจะมีผู้ได้รับเชื้อมาลาเรียถึงขั้นล้มป่วยมากถึง 220 ล้านคน และในจานวนนี้มีผู้เสียชีวิตแต่ละปีสูงถึง 660,000 คน
          แต่ผลการศึกษาของทีมนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัย มิชิแกน สเตท อาจส่งผลในทางที่ดีในอนาคตอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อนนั่นคือ อาจทาให้คนเราสามารถ "ควบคุม" หรืออาจถึงกระทั่ง "กำจัด" มาลาเรียไปได้โดยสิ้นเชิง ก็เป็นได้
          มาลาเรียแพร่ระบาดจากการที่ยุงก้นปล่อง ที่ไป ดูดเลือดผู้ที่ล้มป่วยแล้วกลายเป็นพาหะนาเชื้อไข้มาลาเรียไปแพร่ใส่คนต่อๆ ไปที่มันไปกัด แต่ทีมวิจัยดังกล่าวพบว่าแบคทีเรียบางสายพันธุ์สามารถทาให้ยุงที่เป็นพาหะ นาเชื้อไข้มาลาเรียติดเชื้อแล้วกลายเป็นยุงที่สามารถ ต้านทานเชื้อมาลาเรียไม่ให้เข้ามาอาศัยอยู่ในร่างกายของมันได้
          แบคทีเรียกลุ่มที่นักวิทยาศาสตร์ทีมนี้ใช้ในการทดลองก็คือแบคทีเรีย โวลบาเคีย (โวลบาเคีย แบคทีเรียม) ซึ่งพบติดเชื้ออยู่ในแมลงทั่วไปหลายชนิด เชื้อแบคทีเรียนี้สามารถแพร่จากตัวเมียไปยังลูกหลานได้เท่านั้น ดังนั้น ในแมลงบางชนิด เชื้อนี้เข้าไปทาให้แมลงดังกล่าวมีแต่ตัวเมียเพื่อเพิ่มจานวนการระบาดของมัน ด้วยการทาลายตัวอ่อนที่เป็นตัวผู้ไม่ให้เติบโต สภาพเช่นนี้เกิดขึ้นในผีเสื้อและแมลงเต่าทองที่ติดเชื้อ ในแมลงอีกบางชนิด เชื้อโวลบาเคียส่งผลให้ตัวผู้ไม่สามารถแพร่พันธุ์ได้ยกเว้นว่าจะผสมพันธุ์กับตัวเมียที่มีเชื้อเดียวกันนี้เท่านั้น นอกจากนั้น ยังสามารถทาให้ตัวเมียของตัวต่อบางชนิดสามารถขยายพันธุ์ได้โดยไม่จาเป็นต้องผสมพันธุ์กับตัวผู้ด้วยซ้าไป
          ก่อนหน้านี้ ทีมวิจัยในออสเตรเลีย เคยนาเอาโวลบาเคียสายพันธุ์ที่แตกต่างออกไปมาใช้แพร่ใส่ยุงลายที่เป็น พาหะนาไข้เลือดออกประสบผลสาเร็จมาแล้ว ซึ่งกลายเป็นข้อพิสูจน์อย่างหนึ่งว่า แนวคิดดังกล่าวสามารถนามาใช้ได้ ผลจริง เพียงแต่ต้องค้นคว้าวิจัยให้ก้าวหน้าทัดเทียมกับ การวิจัยเพื่อป้องกันไข้เลือดออกของออสเตรเลียเป็น อย่างน้อย
          ในความพยายามที่จะพิชิตการระบาดของมาลาเรียนั้น ทีมวิจัยใช้ยุงก้นปล่องสายพันธุ์เดียวในการทดลอง คือ "อาโนฟีเลส สเตเฟนซี" ซึ่งเป็นพาหะไข้มาลาเรียในตะวันออกกลางและเอเชียใต้ ในขณะที่มียุงก้นปล่อง ที่ถือว่าเป็นพาหะหลักของไข้มาลาเรียอยู่มากถึง 40 ชนิดด้วยกัน
          ยุงอาโนฟีเลส ปกติแล้วไม่ติดเชื้อแบคทีเรียโวลบาเคีย แต่จากการทดสอบในห้องทดลองพบว่า มีสายพันธุ์หนึ่งของโวลบาเคียสามารถใช้ชีวิตอยู่ในยุงสายพันธุ์นี้ได้ และถ่ายทอดเชื้อต่อๆ ไปยังลูกหลานตลอดช่วงระยะเวลาของการทดลอง คือ 34 ชั่วชีวิตของยุงสายพันธุ์ดังกล่าว
          ยุงอาโนฟีเลสที่ติดเชื้อโวลบาเคียแล้วจะทาให้ร่างกายของมันไม่เหมาะสาหรับการติดเชื้อมาลาเรีย ที่เป็นปรสิตชนิดหนึ่ง โดยจากการตรวจสอบแล้วพบว่า ปริมาณของเชื้อมาลาเรียในยุงอาโนฟีเลสที่ติดเชื้อโวลบาเคียนั้นมีอยู่น้อยกว่ายุงที่ไม่ติดเชื้อมากถึง 4 เท่าตัว
          อย่างไรก็ตาม แม้ว่านักวิทยาศาสตร์หลายฝ่ายจะเห็นด้วยว่าการทดลองครั้งนี้ถือว่าประสบความสาเร็จอย่างงดงาม แต่ถือเป็นความสาเร็จเบื้องต้นเท่านั้น เพราะนอกจากจะเป็นการทดลองกับยุงก้นปล่องเพียงสายพันธุ์เดียวแล้ว ในขณะที่ยังมียุงก้นปล่องอีกหลายสายพันธุ์ อย่างเช่นยุง อาโนฟีเลส แกมบีเอ ที่เป็นพาหะหลักในแอฟริกาซึ่งถือเป็นปัญหาใหญ่กว่าในตะวันออกกลางและเอเชียใต้มาก
          นอกจากนั้น การทดลองยังต้องพิสูจน์ให้ได้ว่าได้ผลในสภาพธรรมชาติจริงอีกด้วย


pageview  1205446    
สำนักงานพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารสุขภาพ Health Information System Development Office (HISO)
ห้อง A3 ชั้น 3 อาคาร 4Plus Buiding เลขที่ 56/22-24 ซอยงามวงศ์วาน 4 ต.บางเขน อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000
Tel : 02-5892490-2 Fax : 02-5892493 www.healthinfo.in.th
 
© Health Information System Development Office (HISO) . All Rights Reserved