อ.ทพญ.กมลทิพย์ ส่งตระกูล
          อาจารย์ประจำภาควิชาทันตกรรมหัตถการและวิทยาเอ็นโดดอนด์ คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
          ปัญหาของฟัน แม้จะเหมือนเรื่องเล็กๆ แต่บางครั้งก็ไม่เล็กนะคะถ้าหากปล่อยปัญหาไว้ให้เรื้อรัง เช่นเดียวกับการรักษารากฟันที่หากปล่อยให้มีปัญหาจะทำให้เกิดความยุ่งยากในการรักษาในภายหลัง เพราะการรักษารากฟันนั้นเป็นการรักษาฟันที่มีการติดเชื้อของเนื้อเยื่อในโพรงประสาทฟัน ส่วนใหญ่เกิดจากฟันผุที่ปล่อยทิ้งไว้จนผุทะลุโพรงประสาทฟัน ทันตแพทย์จะกำจัดเนื้อเยื่อในและเนื้อฟันที่ติดเชื้อออก ใส่ยาฆ่าเชื้อไปในคลองรากฟัน และนัดกลับมาอุดคลองรากฟันในภายหลัง
          สำหรับอาการที่บ่งบอกว่าต้องมารักษาคลองรากฟัน ผู้ป่วยมักมีอาการปวดฟันรุนแรง เมื่อดื่มน้ำร้อนน้ำเย็นจะเสียวฟันมากและเสียวอยู่เป็นเวลานาน  อย่างไรก็ตามผู้ป่วยอาจจะไม่มีอาการใดๆ เลยก็ได้ โดยสาเหตุอาจจะเกิดได้ตั้งแต่ฟันผุ ไปจนถึงการประสบอุบัติเหตุฟันได้รับการกระแทก แตกหักไป เป็นต้น ซึ่งหากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา โรคจะลุกลามและรุนแรงขึ้น  โดยการติดเชื้อจะลุกลามจากภายในตัวฟันออกไปยังกระดูกและเนื้อเยื่อรอบๆ ปลายราก ทำให้เกิดการทำลายของกระดูกและเนื้อเยื่อรอบๆ ปลายราก บางรายอาจพบหนองที่ปลายรากฟันได้
          การรักษารากฟัน สามารถรักษาได้ทุกซี่ในช่องปาก แต่ความสำเร็จในการรักษาก็จะแตกต่างกันไปตามชนิดของฟัน สภาวะของโรคในฟันซี่นั้นๆ รวมไปถึงต้องพิจารณาถึงความจำเป็นในการเก็บรักษาฟันซี่นั้นไว้ในช่องปากด้วย
          อย่างไรก็ตาม ปริมาณเนื้อฟันที่เหลืออยู่ของผู้ป่วยก็เป็นปัจจัยสำคัญในการพิจารณาว่าสมควรให้การรักษาคลองรากฟันหรือไม่ หากเนื้อฟันเหลืออยู่น้อยมากจนไม่สามารถบูรณะฟันซี่นั้นภายหลังการรักษาคลองรากฟันได้ ทันตแพทย์ก็อาจพิจารณาถอน หรือให้การรักษาอื่นที่เหมาะสมแทน
          แม้ว่าการรักษาคลองรากฟันจะเป็นวิธีหนึ่งที่สามารถเก็บรักษาฟันไว้ใช้งานต่อไปในช่องปากได้ แต่ก็เป็นเพียงแต่การซ่อมแซมฟื้นฟูเท่านั้น ทันตแพทย์ไม่สามารถสร้างเนื้อเยื่อในหรือเนื้อฟันที่สูญเสียไปกลับคืนมาได้
          ดังนั้นวิธีการรักษาที่ดีที่สุด คือการป้องกันโรคก่อนการเกิดโรค การใส่ใจดูแลสุขภาพช่องปากตนเองและการมาพบทันตแพทย์เป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1-2  ครั้งจะเป็นวิธีการป้องกันการเกิดโรคในช่องปากที่ดีและยั่งยืนที่สุดนะคะ