กรมอนามัยพบอัตราแม่ซึมเศร้าหลังคลอด 10-30 % ในพื้นที่ 6 จังหวัดนำร่อง เผยปัจจัยหลักฮอร์โมนเปลี่ยน-ความยากจน-แม่วัยรุ่น ส่งผลกระทบ การเลี้ยงดูเด็ก เสี่ยงถูกแม่ทำร้าย เร่งวางแผน ขยายพื้นที่ดูแลทารกและแม่
          วานนี้ (29 ส.ค.) พญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวหลังเป็นประธานเปิดงานประชุมถอดบทเรียนโครงการการดูแลทารกและแม่ที่มีโรคซึมเศร้าหลังคลอดว่า กรมอนามัยร่วมกับกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคง ของมนุษย์ (พม.) จัดทำโครงการดูแลทารก และแม่โรคซึมเศร้าหลังคลอดนำร่อง 6 จังหวัด ได้แก่ เชียงราย เชียงใหม่ อุบลราชธานี บุรีรัมย์ นครศรีธรรมราช และสงขลา พบ อัตราแม่ซึมเศร้าหลังคลอด 10% บางพื้นที่สูงถึง 30% ซึ่งการที่พบมากเป็นผลจากความเข้มข้นของการค้นหากลุ่มเสี่ยง ปัญหาเรื่องความยากจนและแม่วัยรุ่น
          "ปัจจัยเรื่องความยากจนถือว่าเป็นสิ่งสำคัญ ต้องขอบคุณ พม.ที่มีโครงการเงินอุดหนุนเด็กแรกเกิดเข้ามา ซึ่งช่วยได้ระดับหนึ่ง แต่จะต้องทำงานกันต่อเนื่อง ต้องค้นหาให้เจอแล้วต้องให้ความช่วยเหลือ ทั้งในระดับครอบครัว สังคมที่ต้องเข้าอกเข้าใจ และช่วยแบ่งเบาภาระของคุณแม่ ให้มีช่วงเวลาพักผ่อนเพียงพอ กินอาหารที่มีประโยชน์ หมั่นสังเกตอาการ และพามาพบแพทย์" พญ.อัมพร กล่าว
          พญ.อัมพร กล่าวอีกว่า ความเสี่ยงที่ผู้หญิงหลังคลอดต้องเผชิญคือการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนส่งผลต่อภาวะสมองและอารมณ์ ทำให้เกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ประกอบกับภาระหน้าที่ของการเป็นแม่ที่ไม่สามารถลาออกหรือหยุดได้ ทำให้คุณแม่บางคนยิ่งมีความเครียด ซึมเศร้า และถึงแม้ว่าบางคนสภาพแวดล้อมต่างๆ เอื้ออำนวยดี แต่ก็ยังมีภาวะซึมเศร้าได้ ซึ่งคนรอบข้างอาจจะไม่เข้าใจ
          ทั้งนี้ ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดกระทบการเลี้ยงลูกทั้งกายและใจ พบมากในช่วง 6 เดือนแรก ทำให้น้ำนมไหลน้อย ปฏิสัมพันธ์กับลูกลดลง ขาดการกอดการหอม มีมุมมองเป็นลบต่อลูกและตัวเอง และบางครั้งรุนแรงถึงขึ้นทำร้ายลูก ทำร้ายตัวเองโดย ไม่ตั้งใจจากภาวะความรู้สึกแย่เหล่านั้น เช่นเดียวกับการฆ่าตัวตายเป็นภาวะแทรกที่รุนแรงที่สุด ซึ่งพบได้ไม่น้อยในปัจจุบัน แต่ไม่ได้มีการเก็บตัวเลขที่ชัดเจน
          "ภาวะแม่ซึมเศร้าคือปัญหาสำคัญที่ต้องเร่งเข้าไปแก้ไขปัญหา เพราะกระทบกับการเลี้ยงดูเด็กซึ่งเป็นอนาคตของชาติ ที่นับวันยิ่งเกิดน้อยลงเรื่อยๆ วันนี้พบอัตราการทำร้ายเด็กมากขึ้น ทั้งที่เห็นได้อย่างชัดเจน หรือในบางคดีอุบัติเหตุในเด็กก็มาพบภายในห้องให้คำปรึกษาด้านจิตเวช ว่าไม่ได้เกิดจากอุบัติเหตุจริงๆ แต่เกิดจากการที่ถูกแม่ทำร้าย แม่บางคนที่หดหู่กับชีวิต จนทนไม่ไหว คิดจะฆ่าตัวตาย แต่ด้วยความรัก ลูกจึงลงมือทำร้ายลูกก่อนแล้วค่อยทำร้ายตัวเองตาม คือมันมีหลายรูปแบบ ซึ่งยังพบด้วย ว่าในจำนวนยุวอาชญากรที่พบในปัจจุบันนั้น มีเปอร์เซ็นต์ไม่น้อยมาจากการเลี้ยงดูโดยแม่ซึมเศร้าหลังคลอด" พญ.อัมพรกล่าว
          พญ.อัมพร ยังกล่าวด้วยว่าจะมีการถอดบทเรียนการดูแลทารกและแม่ที่มีโรค ซึมเศร้าหลังคลอดจากพื้นที่นำร่อง เพื่อวางแผนในการดูแลและขยายพื้นที่ดำเนินการไปให้ครบทั้ง 12 เขตสุขภาพของกระทรวงสาธารณสุข บางพื้นที่ของกรุงเทพมหานคร และครอบคลุมทั้งประเทศต่อไป