อัตราการประหารชีวิตนักโทษในจีน และการฉกฉวยประโยชน์จากชิ้นส่วนอวัยวะของนักโทษประหาร เป็นเรื่องที่กล่าวขานมานาน และได้รับการปฏิเสธอย่างแข็งขันจากรัฐบาลปักกิ่งมาตลอด แต่เมื่อการติดตามตรวจสอบขององค์กรระหว่างประเทศเข้มข้นขึ้น ทางการจีนจึงออกปากยอมรับเป็นครั้งแรกในปี 2548 ว่า มีการเก็บเกี่ยวชิ้นส่วนอวัยวะ จากร่างกายอาชญากรที่ถูกประหารชีวิตจริง
          นายหวาง เจียฟู รัฐมนตรีช่วยกระทรวงสาธารณสุขจีน เผยเมื่อเดือน พ.ย. 2549 ว่า การเก็บเกี่ยวอวัยวะ ส่วนน้อยจะมาจากผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุ และส่วนใหญ่ (65%) จากนักโทษประหาร แต่เจ้าหน้าที่จะกระทำเฉพาะที่ได้รับความยินยอมล่วงหน้าจากนักโทษ หรือครอบครัว เท่านั้น
          นายหวางซึ่งปัจจุบันยังนั่งเก้าอี้ รมช.สาธารณสุข ตัวเดิม กล่าวยอมรับโดยนัย ระหว่างการประชุมสภาประชาชนแห่งชาติ (เอ็นพีซี) หรือ รัฐสภาจีน ที่กรุงปักกิ่ง เมื่อวันก่อนว่า นักโทษประหารชีวิตยังคงเป็นแหล่งสำคัญของการเก็บเกี่ยวอวัยวะ เพื่อผ่าตัดเปลี่ยนถ่ายให้ผู้ป่วยที่ต้องการในจีน
          เหตุเพราะอวัยวะขาดแคลนหนัก ไม่เพียงพอต่อความต้องการ โดยจากตัวเลขข้อมูลของทางการ มีผู้ผ่าตัดเปลี่ยนถ่ายอวัยวะที่จีนปีละประมาณ 10,000 คน ขณะที่มีคนรอคิวสูงถึง 1.3 ล้านคน
          ว่ากันว่า แหล่งค้าขายอวัยวะมนุษย์ เพื่อผ่าตัดเปลี่ยนถ่ายให้คนไข้ ซึ่งแน่นอนว่าเกือบทั้งหมดเป็นกลุ่มคนร่ำรวย ทั่วโลกมี 3 แหล่งใหญ่คือ ลาตินอเมริกา ยุโรปตะวันออก และจีน โดย 2 แหล่งแรกเกี่ยวพันกับแก๊งอาชญากรรม เหยื่อส่วนใหญ่เป็นกลุ่มคนยากจน หรือคนจรจัด ที่ถูกฆ่าเพื่อควักอวัยวะ
          ส่วนจีนถูกกล่าวหาว่าคนของรัฐลักลอบดำเนินการเป็นล่ำเป็นสัน เหยื่อคือนักโทษประหารชีวิต และผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุ ซึ่งกรณีหลังนี้ญาติไม่รู้เรื่องหรือยินยอมเหมือนกับหลายประเทศ ที่พอรับศพหลังการชันสูตร แผลผ่ายาวมีรอยเย็บที่หน้าท้อง ก็นำไปบำเพ็ญกุศล ก่อนการนำไปเผาหรือฝังตามประเพณี
          เกือบร้อยทั้งร้อยไม่มีญาติรายไหนติดใจ ขอให้เจ้าหน้าที่แกะด้ายเย็บ ขอดูในช่องท้องศพ ว่าตับไตไส้พุงม้ามหัวใจยังอยู่ครบหรือเปล่า
          รายงานรวบรวมโดยสำนักข่าวเอเอฟพี บอกว่า นานมาแล้วโรงพยาบาลในฮ่องกงและฝั่งตรงข้ามในแผ่นดินใหญ่ มีผู้ป่วยระดับเศรษฐีจากทั่วโลก รวมทั้งไทยเรา ไปนอนรอการผ่าตัดเปลี่ยนถ่ายอวัยวะจำนวนมาก โดยในรายงานของ นสพ.พีเพิ่ลส์ เดลี่ ของจีน ระบุว่า ในปี 2534 มีการผ่าตัดเปลี่ยนไตจากนักโทษประหารในจีน ให้คนไข้ถึง 2,900 คน
          ค่าใช้จ่ายในการผ่าตัดเปลี่ยนไตที่นั่น เฉลี่ยประมาณรายละ 40,000 ดอลลาร์สหรัฐ
          กรณีนี้น่าจะมีส่วนอยู่บ้าง กับอัตราการประหารชีวิตนักโทษในจีน ซึ่งในแต่ละปีสูงที่สุดในโลกมาตลอด (แต่ถ้าเทียบอัตราต่อหัวประชากร อิหร่านสูงสุดในโลก) ตัวเลขของมูลนิธิตุยฮัว บอกว่า ปี 2548 จีนประหารนักโทษประมาณ 10,000 คน และปี 2550 ลดลงเหลือ 5,000-6,000 คน ส่วนปี 2551 ลดวูบลงเหลือ 1,718 คน อันนี้เป็นตัวเลขขององค์การนิรโทษกรรมสากล
          ว่ากันตามจริง ตัวเลขที่เห็นสูงเพราะจีนมีประชากรมากที่สุดในโลก ปัจจุบันประมาณ 1.3 พันล้านคน
          รัฐบาลจีนออกกฎหมายห้ามการค้าขายอวัยวะมนุษย์ในปี 2550 แต่ 2 ปีต่อมาได้เริ่มรณรงค์โครงการบริจาคอวัยวะ ปรากฏว่าไม่ได้ผล สาเหตุบางส่วนเพราะค่านิยมและความเชื่อ
          ทางการจีนจึงออกมายอมรับอีกครั้งว่า ยังมีการเก็บเกี่ยวอวัยวะจากนักโทษประหารเป็นหลัก เพราะความขาดแคลน แต่ที่ไม่ยอมบอกเด็ดขาดคือ ตัวเลขนักโทษที่ถูกประหาร แท้จริงแล้วมีมากน้อยแค่ไหน.