โรคฉี่หนู..........ภัยร้ายที่ไม่ควรมองข้าม!!!!
โรคเล็ปโตสไปโรซิส (Leptospirosis) หรือโรคฉี่หนู ไข้ฉี่หนู เป็นอีกโรคหนึ่งที่ต้องมีการเฝ้าระวังเป็นพิเศษ เนื่องจากเป็นโรคที่ทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตลงอย่างกะทันหัน มักจะมีการระบาดอย่างหนักในช่วงเดือนตุลาคมและพฤศจิกายน เนื่องจากเป็นฤดูฝนซึ่งมีน้ำขังหรือระบาดหนักหลังจากเกิดน้ำท่วม กลุ่มอาชีพที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคฉี่หนู คือ อาชีพเกษตรกร : ชาวนา, ชาวไร่อ้อย, คนเลี้ยงสัตว์ เช่น คนงานฟาร์มโคนม, คนงานบ่อปลา เป็นต้น คนงานขุดลอกท่อระบายน้ำ คนงานเหมืองแร่ คนงานโรงฆ่าสัตว์ และสัตวแพทย์
โรคเล็ปโตสไปโรซิส มีสาเหตุจากการติดเชื้อแบคทีเรียรูปเกลียว (spirochete) ชื่อ เล็บโตสไปร่า อินเทอโรแกนส์ (Leptospira interrogans) เชื้อชนิดนี้อาศัยอยู่ในท่อหลอดไตของสัตว์ได้หลายชนิด โดยมีหนูเป็นแหล่งรังโรคที่สำคัญที่สุด โดยที่สัตว์อาจจะไม่มีอาการแต่สามารถปล่อยเชื้อได้เป็นเวลาหลายสัปดาห์หรืออาจจะตลอดชีวิตสัตว์ หลังจากถูกขับออกทางปัสสาวะจากสัตว์ที่มีเชื้อ ถ้าออกมาอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม เชื้อสามารถมีชีวิตอยู่ได้นานหลายเดือน เช่น ดิน, โคลน, แหล่งน้ำ, น้ำตก, แม่น้ำลำคลอง เป็นต้น
ซึ่งเชื้อโรคสามารถเข้าสู่ร่างกายทางบาดแผล แม้กระทั่งแค่รอยขีดข่วน รอยถลอกก็เข้าได้ หรือโดยการกลืนน้ำที่มีเชื้อโรคเข้าไป เชื้อจะเข้าไปในกระแสเลือดและไปยังอวัยวะต่างๆ ที่สำคัญ คือ ตับ ไต และปอด มักจะเกิดการติดเชื้อในกระแสเลือดทำให้เสียชีวิตได้ ส่วนใหญ่จะแสดงอาการหลังจากได้รับเชื้อประมาณ 7-10 วัน
โดยตั้งแต่เดือนมกราคมจนถึงเดือนสิงหาคมพบผู้ป่วยจากโรคนี้รวมแล้ว 1,779 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 2.80 ต่อแสนประชากร ทั้งนี้เมื่อย้อนกลับไปดูสถิติการเจ็บป่วยจากโรคฉี่หนู จะเห็นได้ว่าในปี 2552 มีจำนวนผู้ป่วยสูงสุดอยู่ที่ 4,858 ราย และเริ่มลดลง ในปี 2553 และ 2554 (ดังภาพ)
ภาพแสดง จำนวนและอัตราผู้ป่วยโรคฉี่หนู ระหว่างปี 2550-2554
ที่มา : สำนักระบาดวิทยา กระทรวงสาธารณสุข
หมายเหตุ : ผู้ป่วยโรคเฝ้าระวัง หมายถึง โรคติดต่อหรือกลุ่มอาการที่มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของประชาชนอย่างรุนแรงกว้างกขวาง แพร่ระบาดในกลุ่มคน หรือชุมชนได้อย่างรวดเร็ว
พื้นที่การแพร่ระบาดของโรค
ในช่วงปี 2555 สำนักระบาดวิทยาได้รวบรวมข้อมูลอัตราการป่วยจากโรคเล็ปโตสไปโรซิส พบว่า พื้นที่ที่มีการป่วยจากโรคนี้มากที่สุด คือ ภาคใต้ มีอัตราการป่วย 5.96 ต่อแสนประชากร รองลงมาคือ ภาคอีสาน 4.68 ต่อแสนประชากร ภาคเหนือ 1.55 ต่อแสนประชากร และภาคกลาง 0.30 ต่อแสนประชากร (ดังตารางที่ 1)
ตารางที่ 1 จำนวนผู้ที่ป่วยจากโรคฉี่หนู (อัตราป่วยต่อแสนประชากร) ปี 2555 จำแนกตามภาค |