หลายประเทศประสบปัญหามีทารกเกิดใหม่น้อยลง คนตายก็ลดลงมากเพราะการแพทย์และสาธารณสุขยุคใหม่ที่มีประสิทธิภาพยับยั้งสารพัดโรคได้ เมื่อคนอายุยืนยาวขึ้นก็ส่งผลให้มีคนแก่มากขึ้นตามไปด้วย สังคมไทยก็กำลังประสบปัญหานี้เช่นกัน
          ทั้งนี้ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า ได้สำรวจพบว่า หญิงไทยแต่งงานน้อยลงหรือช้าลง นิยมอยู่เป็นโสดมากขึ้น พฤติกรรมดังกล่าวส่งผลให้อัตราการเพิ่มประชากรไทยลดจาก 2.7 % ในปี 2513 เหลือ 0.4% ในปี 2558
          ปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ เพราะหากไม่ดำเนินการใดๆ ภายใน 10 ปี อัตราการเพิ่มจะเท่ากับ 0.0 คือ อัตราประชากรเกิดใหม่จะเท่าอัตราการตาย หมายถึง ประเทศไทยจะกลายเป็นสังคมที่ไม่มีจำนวนประชากรเพิ่ม หรือหมายถึง ในอนาคตผู้สูงอายุที่มีจำนวนมากจะเสียชีวิตลง ทำให้อัตราการเสียชีวิตสูงขึ้น แต่อัตราการเกิดน้อยลงจนมาเท่ากันในที่สุด ปัจจุบันไทยมีอัตราการเกิดเฉลี่ยอยู่ที่ 7 แสนคน/ปี อัตราการตายอยู่ที่ 3-4 แสนคน/ปี รวมถึงกำลังถูกซ้ำเติมด้วยปัญหาประชากรขาดคุณภาพ ที่มาจากวัยรุ่นชายที่มีลูกทั้งที่ยังอยู่ในวัยและสถานะที่ไม่พร้อม
          เรื่องนี้ กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ไม่นิ่งนอนใจ โดย นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รมว.สาธารณสุข ออกมาบอกว่าได้ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จัดทำนโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาอนามัยการเจริญพันธุ์แห่งชาติฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2560-2569) ว่าด้วย การส่งเสริมการเกิดและการเจริญเติบโตอย่างมีคุณภาพ
          นโยบายดังกล่าวมีมาตรการสำคัญในการดำเนินงาน 7 ข้อ คือ 1.พัฒนาระบบการให้บริการสาธารณสุขที่มีประสิทธิภาพตั้งแต่ระยะก่อนสมรส ไปจนถึงหลังคลอด 2.จัดกิจกรรมรณรงค์ให้คนไทยมีลูก 3.ปรับปรุงแก้ไขสิทธิการลาคลอดสำหรับหญิงตั้งครรภ์และคู่สมรส ส่งเสริมการเลี้ยงดูบุตร 4.จัดสวัสดิการ เรื่องที่อยู่อาศัย เอื้อให้คู่สมรสมีที่อยู่ใกล้ที่ทำงาน  5.กำหนดมาตรการทางภาษีช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายในการดูแลบุตร 6.ขยายจำนวนสถานรับเลี้ยงเด็กหรือศูนย์เด็กเล็กคุณภาพเพิ่มขึ้น และ 7.ปรับปรุงนโยบายเวลาการทำงานให้ยืดหยุ่น สร้างสมดุลการทำงานและชีวิตครอบครัว
          จากนโยบายดังกล่าวข้างต้นนั้น เห็นว่ายังเป็นนโยบายกว้างๆ ของหน่วยงานเพียงเท่านั้น ทั้งที่เรื่องนี้ควรเป็นนโยบายระดับชาติ ซึ่งเป็นหน้าที่ของรัฐบาลที่ต้องตระหนักในเรื่องนี้ให้มาก เพราะบางประเทศที่ประสบปัญหานี้เช่นกันอย่างสิงคโปร์ ถึงกับคลอดมาตรการให้ประชากรชายหยุดเพิ่มได้ 7 วันโดยไม่ถูกหักเงินเดือนเพื่อดูแลภรรยาและบุตร รัฐบาลถึงกับเปิดโอกาสให้ครอบครัวที่มีลูกมีสิทธิซื้อบ้านใหม่ราคาถูกกว่าราคาทั่วไป กว่า 30% หรือให้สิทธิเช่าบ้านในราคาถูก ครอบครัวไหนที่มีลูก 4 คน รัฐถึงกับออกเงินก้อนสนับสนุน รวมถึงระบบสุขภาพที่รองรับและจูงใจให้มีลูกอย่างยิ่ง แต่ตัวเลขการมีลูกของคนสิงคโปร์ก็ยังต่ำกว่าเป้าที่รัฐบาลตั้งไว้
          ดังนั้น เพื่อเป็นการเตรียมการรับมือกับปัญหาการขาดแคลนประชากรในอนาคตได้ทันท่วงที รัฐบาลต้องเร่งบรรจุเรื่องนี้ในยุทธศาสตร์ประเทศ 20 ปี ที่กำลังร่างกันอยู่ โดยต้องมีแผนที่เป็นรูปธรรมจูงใจให้ประชาชนมีบุตร ที่สำคัญต้องสร้างความมั่นใจกับผู้ที่คิดจะมีบุตร โดยเฉพาะเรื่องหลักประกันความเป็นอยู่ที่ดี รายได้ดี สังคมดี การศึกษาดี ไม่เช่นนั้นทุกอย่างจะสายเกินไป