"โรคมะเร็ง" เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของทุกประเทศทั่วโลก และสถานการณ์โรคมะเร็งในประเทศไทย จากสถิติก็ยังคงพบว่า โรคมะเร็ง เป็นสาเหตุการเสียชีวิตสูงเป็นอันดับ 1 ต่อเนื่อง มีอัตราการเกิดโรคมะเร็งและอัตราการเสียชีวิตเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในทุกเพศทุกวัย ทำให้เกิดการสูญเสียประชากรก่อนวัยอันควรและเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาจำนวนมาก
          ด้วยปัญหาและความสำคัญดังกล่าว กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข จึงจัดให้โรคมะเร็งเป็นหนึ่งในโรคที่อยู่ในแผนพัฒนาระบบบริการสุขภาพ Service plan เพื่อลดอัตราการป่วย อัตราการเสียชีวิต ลดระยะเวลารอคอยในการรักษา และพัฒนาจนเป็นมาตรฐานสถานบริการ โดยจัดทำยุทธศาสตร์ตั้งแต่การป้องกันโรค การคัดกรองโรค การรักษา ตลอดจนดูแลผู้ป่วยในระยะสุดท้ายเพื่อให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ภายใต้หลักการ "เครือข่ายบริการที่ไร้รอยต่อ" ที่เชื่อมโยงตั้งแต่ระบบบริการปฐมภูมิไปจนถึงศูนย์เชี่ยวชาญระดับสูง
          ล่าสุด "ศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคมะเร็งเต้านม" ของสถาบันมะเร็งแห่งชาติ เป็นอีกหนึ่งงานที่กรมการแพทย์ให้ความสำคัญและให้การสนับสนุนการมีศูนย์ความเป็นเลิศเฉพาะทาง ที่สามารถให้การดูแลวินิจฉัยและบำบัดรักษาด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยอย่างครบวงจร เพื่อให้ผู้ป่วยเข้าถึงบริการที่มีคุณภาพมาตรฐาน โดยเมื่อต้นสัปดาห์ก่อน นพ.ธีรพล โตพันธานนท์ อธิบดีกรมการแพทย์ และ นพ.วีรวุฒิ อิ่มสำราญ ผอ.สถาบันมะเร็งแห่งชาติ ได้แถลงผลงาน Service Champion นวัตกรรมและเทคโนโลยีเพื่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคมะเร็ง ของศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคมะเร็งเต้านม พร้อมกับนำสื่อมวลชนเยี่ยมชมศูนย์
          นพ.ธีรพล เปิดเผยว่า ตามนโยบายของกรมการแพทย์ในปีนี้กำหนดให้สถาบัน หรือโรงพยาบาล ของกรมการแพทย์แต่ละแห่งมีบริการที่เป็นเลิศหรือที่เรียกว่า Service Champion ประกอบกับสร้างต้นแบบ Product Champion เพื่อให้ผลการดูแลรักษาได้มาตรฐานเทียบเท่าสากล ซึ่งศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคมะเร็งเต้านมถือเป็นอีกแห่งที่มุ่งผลิตและพัฒนาองค์ความรู้และเทคโนโลยีด้านมะเร็ง โดยเฉพาะโรคมะเร็งเต้านมซึ่งเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับ 1 ของผู้หญิงทั่วโลก จากข้อมูลขององค์การวิจัยมะเร็งนานาชาติปี พ.ศ.2555 พบว่า ประเทศไทยมีอุบัติการณ์การเกิดมะเร็งเต้านมในผู้หญิงสูงที่สุดราว 28.5 ต่อประชากรแสนราย คิดเป็นจำนวนผู้ป่วยรายใหม่ราว 12,613 ราย พบผู้เสียชีวิตจำนวน 2,896 ราย และส่วนใหญ่เป็นวัยทำงานกลุ่มอายุ 40-70 ปี
          ด้าน นพ.วีรวุฒิ กล่าวถึงภาพรวมการบริการของศูนย์ฯ ว่า เป็นศูนย์เฉพาะทางที่ดูแลวินิจฉัย บำบัดโรคมะเร็งเต้านมครบวงจรสูงกว่าตติยภูมิ ที่ครอบคลุมการดูแลตั้งแต่สตรีที่ยังไม่มีอาการด้วยการตรวจคัดกรองค้นหาโรคมะเร็ง สตรีที่มีอาการด้านเต้านมจนถึงสตรีที่ได้รับการวินิจฉัยเป็นมะเร็งเต้านมแล้วด้วยการวินิจฉัยและบำบัดรักษาด้วยเทคนิคและเทคโนโลยีทางการแพทย์ชั้นสูง เช่น เครื่องถ่ายภาพแกมม่า เพื่อตรวจหาสิ่งผิดปกติที่ไม่พบจาก Mammography, การผ่าตัดสงวนเต้านมโดยใช้เทคนิค Oncoplastic Surgery, การผ่าตัดเลาะต่อมน้ำเหลืองด้วยเทคนิคหาต่อมน้ำเหลือง
          ด่านแรก Sentinel lymph node เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนจากการผ่านตัด โดยหลังผ่าตัดยังให้การรักษาด้วยการฉายรังสีรักษาตามข้อบ่งชี้มาตรฐานด้วยเครื่องฉายรังสีระหว่างการผ่าตัด (IORT) ซึ่งข้อดีของเครื่องตัวนี้ สามารถฉายรังสีได้เลยหลังจากนำก้อนมะเร็งออก แพทย์สามารถมองเห็นตำแหน่งที่ก้อนมะเร็งเคยอยู่ ทำให้วางตำแหน่งที่ฉายรังสีได้อย่างแม่นยำและไม่กระทบอวัยวะอื่นที่เป็นเนื้อเยื่อดี เช่น ปอด หัวใจ ซึ่งช่วยลดระยะเวลาการฉายแสงให้สั้นลง ทำให้ผู้ป่วยสูญเสียเวลาและเศรษฐกิจเพื่อการรักษาลดลง
          นอกจากนี้ ศูนย์ฯ ยังเป็นแหล่งศึกษาวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางด้านมะเร็งเต้านม เช่น การใช้ Oncothermia รักษามะเร็งครั้งแรกในประเทศไทยและอาเซียน การใช้เครื่องครอบศีรษะแบบหล่อเย็นเพื่อลดภาวะผมร่วงจากการให้ยาเคมีบำบัด ตลอดจนมีการคิดค้นนวัตกรรม เช่น นวัตกรรมการค้นหาภาวะข้อไหล่ติดหลังการผ่าตัดมะเร็งเต้านม ซึ่งนวัตกรรมดังกล่าวเคยได้รับรางวัลบริหารภาครัฐแห่งชาติ (ก.พ.ร.) และขณะนี้ก็อยู่ระหว่างพัฒนาเป็นแอพพลิเคชั่น เพื่อให้ผู้หญิงสามารถตรวจความเสี่ยงได้ด้วยตัวเองมากขึ้น
          อนึ่ง เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการพัฒนาเป็นศูนย์ต้นแบบ ที่ในอนาคตจะขยายสู่ทุกจังหวัด เพื่อให้คนไทยมีอายุยืนยาวอย่างมีสุขภาพดีต่อไป