HISO - เรื่องเล่าข่าวเด่น

  
   Follow us      
  
กรุงเทพธุรกิจ [ วันที่ 09/07/2556 ]
"สเตมเซลล์"กับการเสริมความงาม

 Stem cells หรือ เซลล์ต้นกำเนิดเป็นเซลล์ที่แบ่งตัวให้เกิดเป็นเซลล์ทั้งหมดของสิ่งมีชีวิตทั้งปวงในร่างกายของคนเรามีเซลล์ต้นกำเนิดอยู่ในทุกอวัยวะ ทั้งผิวหนัง หัวใจ สมอง ตับ ไต ฯลฯ เนื่องจากเซลล์ต้นกำเนิดมีความสามารถในการแบ่งตัวให้เป็นเซลล์ต่างๆ ได้หลายชนิด ทางการแพทย์จึงมีผู้สนใจคิดจะนำเซลล์ดังกล่าวมาใช้ในการรักษาโรคต่างๆ  เซลล์ต้นกำเนิดมีสองประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ เซลล์ต้นกำเนิดที่ได้มาจากตัวอ่อน(embryonic stem cells) กับ เซลล์ต้นกำเนิดที่ไม่ได้มาจากตัวอ่อน (adult stem cells) เซลล์ต้นกำเนิดที่มาจากตัวอ่อนจะมีความสามารถในการแบ่งตัวเป็นเซลล์หลายชนิด  ดังนั้นการใช้เซลล์ต้นกำเนิดจากตัวอ่อนในการรักษาอาจกลับทำให้เป็นเนื้องอกขึ้นมาได้ ในปัจจุบันการรักษาต่างๆ มักใช้เซลล์ต้นกำเนิดที่ไม่ได้มาจากตัวอ่อนมากกว่า ซึ่งมีการนำเซลล์ดังกล่าว  มาปลูกถ่ายเพื่อใช้รักษาโรคหลายชนิด โดยล้วนแต่อยู่ในระยะวิจัยทั้งสิ้น
          ในปัจจุบันการรักษาโรคต่างๆ โดยใช้เซลล์ต้นกำเนิดที่ไม่ได้มาจากตัวอ่อนมีเฉพาะโรคทางโลหิตวิทยาเท่านั้นที่เป็นมาตรฐานในการรักษาโรคแล้ว โรคอื่นๆ ทั้งหมดจะถือเป็นการวิจัยแพทย์ผู้ให้การรักษาผู้ป่วยด้วยเซลล์ดังกล่าวจะต้องอยู่ภายใต้ข้อบังคับแพทยสภาว่าด้วยการรักษาจริยธรรมแห่งวิชาชีพเวชกรรมเรื่องการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเพื่อการรักษา พ.ศ. 2552  กล่าวโดยย่อคือ การนำเซลล์ดังกล่าวมาใช้ในการรักษาจะต้องเป็นการรักษามาตรฐานที่แพทยสภายอมรับเท่านั้น
          ส่วนการวิจัยปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดในผู้ป่วยจะต้องได้รับอนุมัติก่อน โดยผู้ทำการรักษาจะต้องเป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะสาขาที่ได้รับการรับรองจากแพทยสภา  และได้รับการขึ้นทะเบียนให้ทำการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเท่านั้น  ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัยของประชาชน เนื่องจากมีการโฆษณาชวนเชื่อเกินจริงเกี่ยวกับการรักษาด้วยเซลล์ต้นกำเนิดจำนวนมาก ทำให้ประชาชนหลงเชื่อเสียเงินเพื่อการรักษา นอกจากจะไม่เกิดประโยชน์แล้วยังอาจเกิดอันตรายรุนแรงกับผู้ป่วยถึงแก่ชีวิตได้ มีกระบวนการหลอกประชาชนว่าสามารถนำเซลล์ต้นกำเนิดจากผลไม้หรือสัตว์มาใช้ทา หรือรับประทาน หรือฉีด  เหล่านี้ล้วนแต่ไม่มีหลักฐานเชิงประจักษ์ว่าเกิดประโยชน์ชัดเจน
          ในปัจจุบันมีการนำเลือดตัวเองมาปั่นให้ได้เกร็ดเลือด แล้วฉีดเข้าไปในผิวหนัง  จะทำให้ผิวหนังดูอ่อนเยาว์ขึ้นมาได้ เนื่องจากมี Growth factors ที่สามารถชะลอวัยได้ Growth Factor คือ สารที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติในร่างกายของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด สามารถกระตุ้นให้เซลล์มีการเพิ่มจำนวน การเจริญเติบโต และพัฒนาการของเซลล์ได้ เป็นสารที่มีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต
          แหล่งที่มาของโกรธ แฟคเตอร์นั้น อาจได้มาจากการผลิตโดยตรงจากเซลล์ชนิดต่างๆ ของร่างกาย เช่น เกล็ดเลือด ซึ่งมีโกรธแฟคเตอร์อยู่ด้วย หรือได้มาโดยทางอ้อม เช่น อาจทำการตัดต่อทางพันธุกรรมในแบคทีเรียต่างๆ แล้วนำมาผลิต หรือสกัดมาจากสัตว์บางชนิด เช่น หมู วัว  เป็นต้น โดยการตัดต่อยีนส์ของคนเข้าไปในแบคทีเรีย แล้วแบคทีเรียก็สร้าง Growth Factor ขึ้นมา และทำการสกัด Growth Factor จากแบคทีเรียอีกครั้ง หรือมีการตัดต่อทางพันธุกรรมเข้าไปในสัตว์บางชนิด เช่นในหมู หรือในวัว แล้วทำให้นมที่หมูหรือวัวผลิตมี Growth Factor แล้วสกัด Growth Factor เหล่านี้มาใช้ซึ่ง Growth Factor ส่วนใหญ่ในปัจจุบัน ได้มาจากการสังเคราะห์ ไม่ได้สกัดมาจากสิ่งมีชีวิตจริงๆ เพราะการสังเคราะห์ทำได้ง่ายกว่า และเป็นกระบวนการที่ปลอดเชื้อ
          การใช้ Growth Factor ทางการแพทย์ที่เป็นการรักษามาตรฐาน เป็นการใช้รักษาโรคทางโลหิตวิทยา โรคมะเร็ง หรือ โรคทางระบบหลอดเลือดและหัวใจ เป็นหลัก ได้แก่ :
          Human Growth Hormone เป็น Growth Factor ชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญต่อร่างกาย โดยเฉพาะทำให้ส่วนสูงเพิ่มขึ้น และมีความสำคัญต่ออวัยวะต่างๆ มากมาย ทางการแพทย์ใช้รักษาโรคที่มีการพร่องของฮอร์โมนดังกล่าว หรือโรคทางอายุรกรรมบางชนิด เช่น ภาวะที่ร่างกายทรุดโทรมที่พบในโรคเอดส์ เป็นต้น มีการนำเอาโกรธ แฟคเตอร์ดังกล่าวมาใช้ในเวชศาสตร์ชะลอวัย (Anti-ageing Medicine) เนื่องจากพบว่าผู้สูงวัยที่ได้รับฮอร์โมนดังกล่าวมีน้ำหนักของมวลกล้ามเนื้อเพิ่มขึ้น  แต่ไม่เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ทำให้น่าจะเชื่อว่าผลที่ได้เกิดจากการคั่งของน้ำในกล้ามเนื้อมากกว่าปริมาณกล้ามเนื้อที่เพิ่มขึ้นจริงๆ แต่การใช้โกรธ แฟคเตอร์ ดังกล่าว อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้  เช่น มีการอักเสบบริเวณที่ฉีดยา แต่บางครั้งพบผลข้างเคียงอื่น เช่น ข้อบวมอักเสบ เสี่ยงต่อโรคเบาหวาน และมะเร็งโลหิตชนิด Hodgkin's Lymphoma และพบว่าในเด็กที่ได้ยาดังกล่าวแล้วติดตามระยะยาว  พบมีการเพิ่มของอัตราตายมากกว่าประชากรทั่วไปเล็กน้อย
          Platelet-derived Growth Factor (PDGF) เป็น Growth Factor ที่ได้มาจากเกล็ดเลือด นำมาใช้รักษาแผลเรื้อรังที่เท้าที่เกิดจากเบาหวาน ซึ่งมีหลอดเลือดเสื่อม ซึ่งใช้ได้ผลดี แต่หากใช้ต่อเนื่องถึง 3 หลอดขึ้นไป โอกาสเสียชีวิตจากโรคมะเร็งจะเพิ่มมากกว่ากลุ่มควบคุมถึง 5 เท่า ปัจจุบันมีการลักลอบนำยาเถื่อนชนิดดังกล่าวเข้ามาใช้รักษาผู้ป่วยใน


pageview  1205864    
สำนักงานพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารสุขภาพ Health Information System Development Office (HISO)
ห้อง A3 ชั้น 3 อาคาร 4Plus Buiding เลขที่ 56/22-24 ซอยงามวงศ์วาน 4 ต.บางเขน อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000
Tel : 02-5892490-2 Fax : 02-5892493 www.healthinfo.in.th
 
© Health Information System Development Office (HISO) . All Rights Reserved