โรงพยาบาลศรีสังวาลย์เป็นโรงพยาบาลประจำจังหวัดแม่ฮ่องสอนอาจจะเรียกได้ว่าเป็นสถานพยาบาลที่ไกลปืนเที่ยงที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศหากถือเอากรุงเทพมหานครเป็นจุดศูนย์กลาง
          แต่ความห่างไกลไม่ได้หมายความถึงความต่ำด้อยของการบริการ ที่นี่มีทางด่วนพิเศษ สำหรับคนที่อายุเกิน 70 ปีและคนพิการ ให้ไม่ต้องรอต่อคิวทั้งแพทย์และพยาบาลต่างพยายามทำความเข้าใจกับภาษาไทยใหญ่ กะเหรี่ยงและภาษาอื่นๆของชาวไทยภูเขาที่เข้ามารับการรักษาพยาบาล พวกเขาหลายคนอยู่ในสภาพร่อแร่ เดินทางข้ามมาจากฝั่งพม่า
          แผนกผู้ป่วยฉุกเฉินเปิด 24 ชั่วโมง แผนกเจาะเลือดเปิดตั้งแต่หกโมงเช้า
          นับวันงานยิ่งหนัก แต่ไม่ได้เกิดจากผู้ป่วยปกติ แต่เกิดจากจำนวนการตั้งครรภ์ของมารดาที่ยังเป็นเด็กเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็ว
          แม่ฮ่องสอนแม้จะไกลปืนเที่ยงความเจริญทางเศรษฐกิจยังต่ำ แต่ปัญหาของการตั้งครรภ์ตั้งแต่ยังเด็กไม่ได้ต่างจากพื้นที่อื่นๆของประเทศที่มั่งมีกว่าสถิติของประเทศใช้ได้ดีกับที่นี่ และบางทีปัญหาของเมืองที่ดูเหมือนจะสงบร่มเย็นอาจจะหนักกว่าที่อื่นเสียอีก
          ราวกับเป็นสูตรสำเร็จ ปัญหามากับความยากจน ความอ่อนด้อยในโอกาสและความไม่รู้
          ปัญหาโสเภณีเด็กเกิดขึ้นและลุกลามเข้าสู่โรงเรียนที่มีชาวไทยภูเขาเป็นประชากรหลัก ความอยากมีอยากได้ในวัตถุ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเงิน จักรยานยนต์โทรศัพท์มือถือรุ่นล่าสุด จนถึงเสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย กำลังชักนำให้เด็กๆเข้าสู่วงจรการค้าประเวณีมากขึ้นเรื่อยๆ รวมกับที่ขาดความรู้พื้นฐานด้านเพศศึกษาการปล่อยปละละเลย กำลังนำสู่โรคร้ายและการตั้งครรภ์โดยไม่ตั้งใจ
          เป็นปรากฏการณ์ที่แรกทีเดียวเป็นเรื่องแปลกใหม่ สุดท้ายค่อยๆ กลายเป็นเรื่องปกติ
          ปัจจุบันไทยเป็นประเทศที่มีอัตราการตั้งครรภ์ของวัยรุ่นสูงที่สุดประเทศหนึ่งในทวีปเอเชีย ยกตัวอย่างปี พ.ศ. 2555 มีมารดาอายุต่ำกว่า 15 ปีคลอดจำนวนทั้งสิ้น 3,725 คน หรือเฉลี่ยวันละกว่า 10 คน มารดาอายุต่ำกว่า 20 ปีคลอดมากถึง 133,176 คน หรือเฉลี่ยมีเด็กคลอดออกมาวันละ 365 คน ยิ่งกว่านั้นมีแม่ที่เป็นวัยรุ่นคลอดลูกคนที่สองปีที่แล้ว 15,443 คน
          นายแพทย์ประดิษฐ สินธวณรงค์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขเปิดเผยว่าร้อยละ 46 ท้องโดยขาดการป้องกัน ร้อยละ 26 ท้องเพราะป้องกันไม่สม่ำเสมอลืมกินยาคุมกำเนิดบ้าง เผอเรอนับวันมีและหมดประจำเดือนผิดบ้าง อีกร้อยละ 9 ขาดความรู้พื้นฐานด้านเพศศึกษา กล่าวคือยังเป็นเด็กเสียจนไม่รู้ว่าตนอาจตั้งครรภ์ได้จากการมีเพศสัมพันธ์ ส่วนใหญ่ถูกหลอกให้เข้าใจไขว้เขว
          กระทรวงสาธารณสุขได้คลอดแผนห้าปี 2557-2561 โดยวางเป้าหมายดังนี้คือ
          หนึ่งลดอัตราการคลอดของมารดาวัยรุ่นอายุระหว่าง 15-19 ปี ให้ลดลงจาก 53.8 ต่อหนึ่งพันคนตามสถิติปี 2555 ให้ต่ำกว่า 50 ต่อหนึ่งพันคน
          สอง ลดอัตราการมีบุตรของมารดาที่อายุต่ำกว่า 15 ปีลงให้ได้
          วิธีการของกระทรวงสาธารณสุขคือ
          หนึ่ง รณรงค์ผ่านสื่อต่างๆไม่ว่าจะเป็นวิทยุ โทรทัศน์ หนังสือพิมพ์ นิตยสารสื่อสมัยใหม่ต่างๆ
          สอง รณรงค์ผ่านองค์กรภายในโรงเรียนและสถานศึกษา อาทิ ใช้สภานักเรียนเป็นแกนขับเคลื่อน เรียกง่ายๆคือให้เด็กสอนเด็กด้วยกัน รวมทั้งเพิ่มหลักสูตรเพศศึกษาเข้าสู่ภาคบังคับ
          อีกยุทธศาสตร์หนึ่งคือการให้บริการของรัฐเข้าถึงเด็กได้ง่ายขึ้น เนื่องจากพบว่าในปัจจุบันเด็กไม่กล้ามาหาหมอ เมื่อท้องขึ้นมากลับไปหาคลินิกเถื่อนทำแท้ง
          ในปัจจุบันคลินิกเถื่อนที่ให้บริการทำแท้งแพร่กระจายเข้าสู่ระดับอำเภอแล้ว
          คงจะเหมือนกับจังหวัดอื่นที่หน้าโรงพยาบาลประจำจังหวัดแม่ฮ่องสอนมีป้ายผ้าขนาดเขื่องติดอยู่ผืนหนึ่ง มีรูปเด็กหญิง-ชายกำลังอิงแอบแนบชิดกันรูปถัดมาเป็นหญิงตั้งครรภ์ ด้านบนมีข้อความขนาดใหญ่เขียนว่า
          "วัยรุ่นยุคใหม่ ไม่ท้องก่อนวัย ใส่ใจสุขภาพ"
          "ชีวิตคุณ...คุณเลือกได้"
          มีปัญหาปรึกษา..คลินิกบริการที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น ณ โรงพยาบาลทุกแห่งหรือโทร 1323 โทรฟรีทั่วไทย ตลอด 24 ชั่วโมง
          งานนี้คงเป็นงานหนักอีกครั้งของกระทรวงสาธารณสุข โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่เด็กหยุดการศึกษาภาคบังคับออกจากโรงเรียนตั้งแต่ยังเด็ก ส่วนใหญ่พ่อแม่อ้างว่าขาดแรงงาน ไม่รู้ว่าจะเรียนไปทำไมไม่มีประโยชน์เรียนไปก็ไม่ได้ใช้ อีกทั้งมีจำนวนมากที่เด็กอ่านภาษาไทย อ่านป้ายของกระทรวงสาธารณสุขไม่ออก
          สรุปความได้ว่าในบางพื้นที่คงเป็นสงครามที่ไม่มีทางเอาชนะ มีผลก็เพียงผ่อนหนักเป็นเบาถ้ายังคงใช้วิธีการเดียวกันทั่วประเทศ โดยละลืมความแตกต่างทางเศรษฐกิจ การศึกษาและวัฒนธรรมในแต่ละพื้นถิ่น