ชาวใต้...เป็นชนชาติชอบกินผัก จนเป็นที่ยอมรับว่าไม่มีชาติไหนในโลกกินผักเก่งเท่านี้ ในทุกมื้อของอาหารชาวใต้ต้องมีผักเคียงหรือผักเหนาะ
          หากอาหารมื้อใดไร้ซึ่งผัก มื้อนั้นถือว่าเป็นมื้อไร้ความสมบูรณ์แบบการเป็นชาวใต้
          เริ่มแต่มื้อเช้า พวกเขาจะกินขนมจีนน้ำยา หรือแกงไตปลา พร้อมด้วยผักเหนาะถาดใหญ่...ในบางจังหวัด หรือกับบางคน จะกินข้าวยำแทบทุกวัน ข้าวยำนั้นก็มีองค์ประกอบสำคัญคือผักหั่นฝอย สารพัดผักมีจำนวนมากกว่าเนื้อข้าว ซึ่งในหลักโภชนาการคือความถูกต้องที่ให้ร่างกายได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ แต่ต้องระมัดระวังเรื่องของตัวพลังงานคือแป้งและเนื้อสัตว์
          พวกเขากินผักกันทุกวัน ทั้งผักตามฤดูกาลและผักที่มีให้เด็ดตลอดทั้งปี โดยส่วนใหญ่คือผักที่เกิดเองตามธรรมชาติ ผักเหล่านี้เกิดตามหัวไร่ปลายนา หรือในสวนยาง สวนผลไม้หลังบ้าน ไม่ต้องดูแลอะไรกัน ปล่อยให้ธรรมชาติจัดการเอง
          นี่หมายถึงวิถีชนใต้จริงๆ ที่มีคลังอาหารเลี้ยงปากท้องตนเอง มิได้ข้องเกี่ยวกับการค้าขาย
          สะตอ...นี่ก็คือหนึ่งในผักที่ชาวใต้โปรดปราน สะตอเป็นผักตามฤดูกาล ช่วงนี้สะตอกำลังติดฝักมีให้เก็บกินเก็บขาย และหากบ้านใดมีสวนมีที่ทางเพียงพอ บ้านนั้นมักมีต้นสะตอเป็นของตนเอง
          สะตอเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ เกิดในพื้นที่ป่าร้อนเขตฝน สะตอจึงมิใช่ต้นไม้ที่มีอยู่เพียงในประเทศไทยเท่านั้น หรือที่เรียกว่าเป็นพืชเฉพาะถิ่น ในมาเลเซีย หรืออินโดนิเซีย สะตอก็สามารถพบเห็นได้ทั่วไป ซึ่งเดิมทีสะตอเป็นไม้ป่า ผู้คนไม่จำเป็นต้องปลูกมันด้วยซ้ำ อยากกินสะตอยามใด เมื่อถึงฤดูกาลสะตอจะมีฝักห้อยระโยงระยาง มีให้เก็บเสมือนไม่มีวันหมด แต่วันนี้สะตอเป็นต้นไม้ที่ต้องเข้าสู่ระบบเกษตร ต้องปลูกกันจึงจะได้กิน
          เพราะพื้นที่ป่าจำนวนมากถูกบุกรุกแผ้วถาง มีการจัดระเบียบที่ดินใหม่เพื่อใช้ทำกิน สะตอป่าในอดีตจึงกลายเป็นสะตอบ้านโดยปริยาย ผู้คนก็ไม่ต้องเดินเข้าป่าไปสอยฝักสะตออีกต่อไป
          สะตอนั้นมีอยู่ 2 สายพันธุ์ คือสะตอข้าว...กับสะตอดานคนทั่วไปก็รู้จักสะตอเพียงเท่านี้ กินกันอยู่แค่นี้ ผมเองก็ไม่ทราบเหมือนกันว่าสะตอจะมีมากกว่า 2 สายพันธุ์อย่างที่เข้าใจหรืออย่างที่เห็นหรือเปล่า ทั้งไม่ทราบว่าสะตอในประเทศมาเลเซียและอินโดนิเซียเหมือนสะตอไทยหรือไม่ อีกทั้งป่าอเมซอน ซึ่งเป็นป่าฝนเขตร้อนเช่นกัน จะมีสะตออย่างที่ปักษ์ใต้บ้านเรามีหรือไม่
          ชาวมาเลย์กับชาวอินโดฯ ต่างก็กินสะตอเป็นเหมือนชาวไทยในภาคใต้ เพียงแต่ว่าอาหารที่ใช้รับประทานร่วมกับสะตออาจมีความแตกต่างกันในบางอย่าง...สะตอสามารถกินร่วมกับอาหารที่ออกรสเผ็ดร้อนได้ กินกับน้ำพริกได้ อาหารของคนมาเลย์กับคนอินโดฯ หลายอย่างก็เผ็ดร้อน เพราะเราต่างอยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงกัน ที่รู้จักการนำเครื่องเทศมาปรุงอาหาร แต่ที่เหมือนกันแน่ ทุกชาติภาษาที่กล่าวถึง กินน้ำบูดูเป็น
          น้ำบูดูเป็นอาหารประจำถิ่นคล้ายกับคนอีสานที่ขาดปลาร้าไม่ได้ คนใต้บอกว่าวันไหนมีน้ำบูดูด้วย วันนั้นจะรู้สึกเจริญอาหารกว่าวันที่ผ่านมา ทุกคนต้องขอเพิ่มข้าวอีกหน่อยกว่าจะอิ่มได้ และยิ่งเปิบข้าวราดน้ำบูดูมีสะตอหยอดลงไปสัก 5 เม็ด 10 เม็ด มื้อนั้นแทบไม่มีใครอยากวางจานข้าว
          ทราบหรือไม่ว่า...การที่ชาวใต้ได้กินสะตอปีละครั้ง ครั้งละราว 1 เดือน หมายถึงว่าพวกเขาได้กินยาตามธรรมชาติ
          ยานี้คือยาล้างไต สะตอมีฤทธิ์ช่วยในการล้างไตให้ไตสะอาดขึ้น ป้องกันไตเสื่อมหรือที่เรียกว่าไตพิการ เพราะตลอดทั้งปีคนเรานั้นต่างได้รับสารเคมีต่างๆ ทั้งที่มีพิษอ่อน-พิษแรง สารเคมีดังกล่าว ส่วนใหญ่คืออาหารที่เราใส่ปากในชีวิตประจำวัน ยิ่งวันนี้อาหารส่วนใหญ่มาจากระบบเกษตรอุตสาหกรรม ยิ่งมีการใช้สารเคมีเพิ่มผลผลิตและใช้กำจัดศัตรูพืช เนื้อสัตว์ก็มีสารเร่งเนื้อและยาปฏิชีวนะตกค้าง
          ไต...ซึ่งต้องกรองของเสีย ยิ่งทำงานหนักเยี่ยงทาสรับใช้นาย ที่ไม่เคยเมตตาปรานี
          ไม่รู้ว่าพูดแรงไปหรือเปล่า แต่มันเป็นอย่างนั้นจริงๆ ว่า เราเคยคิดถึงระบบร่างกายเราหรือไม่ เราเคยรู้สึกสงสารตนเองหรือเปล่า ทุกวันเราต่างโดนตัณหาราคะเกาะกิน ทำให้มีแต่ความอยากเป็นที่ตั้ง การที่เรากินอย่างไร้สติ นี่ก็เป็นตัณหาราคะหนึ่ง คือมัวเมาอยู่กับเรื่องกิน เห็นเรื่องกินเป็นเรื่องใหญ่ ต้องกินทั้งของอร่อย และต้องกินจนล้นขึ้นมาถึงลิ้นปี่ แทบทุกวันกินชนิดพุงกาง ดังลูกหลานชูชกกลับมาเกิด
          อย่างนี้ทุกระบบในร่างกายต้องทำงานหนักแน่...แย่ที่สุดคือไตของเรา ไตเป็นด่านสุดท้ายต้องกำจัดของเสีย อะไรที่เป็นส่วนเกิน ร่างกายไม่ต้องการใช้ ไตทำหน้าที่กำจัดทิ้ง
          ธรรมชาติจึงต้องคอยให้ความช่วยเหลือ ซึ่งมนุษย์ก็คงมิได้รู้สึกซาบซึ้งอะไรกับความเมตตาที่ธรรมชาติมอบมาให้ ซึ่งในโลกเรานี้มีอาหารช่วยในการดูแลฟื้นฟูไตหลายอย่าง
          แต่ปักษ์ใต้บ้านเรา โชคดีที่สุด ที่มีสะตอเป็นยาทรงคุณค่า ทรงประสิทธิภาพมาก ในการล้างไตให้กับทุกคน ที่รู้ในคุณค่า และยอมรับประทานสะตอ ทั้งที่สะตอก็มิได้ชวนรับประทานสักเท่าไร
          สะตอเป็นผักประเภทเมล็ด รสชาติแปลกๆ ฝรั่งคงกินไม่ได้แน่ ยิ่งกลิ่นของมันแล้ว ออกเหม็นเขียว ฝรั่งหรือชนชาติใดที่ไม่รู้จักสะตอ และพยายามจะกินมัน คงอาเจียนรากเขียว-รากเหลือง แต่คนไทยเราโชคดีที่กินสะตอกันเป็น คนไทยจึงหนีวิกฤติอาการจากไตวายไปได้โดยไม่ต้องพึ่งยา พึ่งหมอ อีกทั้งในส่วนด้ามขวาน ก็ยังมีอาหารหลายอย่างล้วนแล้วรสชาติจัดจ้าน หลายอย่างรสเค็มจัด ตลอดทั้งปีไตก็ต้องกำจัดความเค็มที่ตกค้างนี้ทิ้ง ครั้นถึงฤดูกาลที่สะตอติดฝัก คือช่วงกลางฤดูฝน จึงเสมือนมีงานใหญ่ ล้างบ้านกันที เรียกว่าสาดน้ำกันเต็มเหนี่ยวอย่างไม่เสียดายเพื่อให้บ้านสะอาดหมดจดสามารถใช้งานได้ต่อ
          ทั้งที่ใต้ยังมีลูกเนียง ลูกเนียงเป็นผักเมล็ดชนิดหนึ่งเหมือนกัน แต่ขนาดใหญ่กว่าสะตอ ลูกเนียงที่ว่านี้ คนใต้ชื่นชอบไม่แพ้สะตอ โดยที่ลูกเนียงมีความอร่อยไม่ด้อยกว่าผักอื่น แต่การปอกลูกเนียงจิ้มน้ำพริกใส่ปาก กินมากไปมันทำให้ไตต้องร้องโอดครวญ ว่าเอาของอร่อยที่มันเป็นพิษส่งเข้าไปสู่ระบบ ไตต้องทำงานหนักมาก เพื่อกำจัดขยะพิษจากลูกเนียง ลูกเนียงมีผลเสียต่อไตโดยตรง
          เมื่อชาวใต้โปรดปรานลูกเนียง...การกินลูกเนียงให้ปลอดภัยจึงต้องมีสะตอร่วมในถาดผักเหนาะด้วย...นี่เป็นเงื่อนไขที่ธรรมชาติให้มาอย่างลงตัว
          ช่วงนี้เป็นฤดูกาลสะตอติดฝัก และสะตอไม่ใช่ผักของชาวใต้เท่านั้น สะตอแดนใต้มีการขยายพันธุ์ไปทั่วทุกทิศแผ่นดินไทย เหนือก็มีสะตอ อีสานก็ปลูกกัน ที่ไหนไม่ปลูก สะตอส่วนเกินจากใต้ก็สามารถเดินทางโดยรถยนต์ไปถึงได้ จึงอยากแนะนำให้ทุกท่านรีบกินสะตอกันซะ และใครที่ไม่ชอบสะตอ ด้วยรังเกียจว่ามันเหม็นเขียว ทั้งฉี่เหม็นต่างหาก กลิ่นปากก็แรง ต้องพยายามกล้ำกลืน ฝืนกินสะตอไว้...เพราะว่าช่วงนี้ถือเป็นนาทีสำคัญ ที่ท่านจะได้ดูแลสุขภาพตนเอง ให้สะตอช่วยล้างไต ร่างกายจะได้ฟื้นคืนสภาพบ้าง
          แต่ต้องขอเตือน...หากใครมีปัญหาไตเสื่อม ไตวาย เสียหายไปแล้ว สะตอช่วยไม่ได้...และไม่สามารถกินสะตอได้ หากไม่รู้หรือฝืนกิน อาการจะยิ่งกำเริบ จึงต้องเข้าใจในเรื่องนี้ ที่มันแปลกแต่จริง
          และใครที่ยังไม่มีปัญหาอะไร ตับไตไส้พุงยังแข็งแรงดี ให้กินสะตอซะ กินต่อเนื่อง 7 วัน ท่านจะทราบได้ทันว่า เนื้อตัวโล่งขึ้น เลือดลมดีวันดีคืนอย่างน่าอัศจรรย์ เพราะระบบขับถ่ายจะแคล่วคล่องฉับไว ทั้งสะตอ...ยังมีโปรตีนแทบครบ อย่างที่ร่างกายต้องการ เป็นโปรตีนชนิดดีมีประโยชน์มากหลาย และหากให้ได้โปรตีนครบสูตร เพียงแค่ ใช้สะตอเป็นอาหารหลัก ผัดกับกะปิ เติมหมู หรือกุ้ง ลงไปด้วย...สะตอทรงเครื่องจานนี้ เป็นเมนูเด็ด เพียบด้วยสารอาหารชวนรับประทาน
          ทั้งสะตอยังให้พลังงานมาก ว่ากันว่า กินสะตอสัก 1 กำมือ จะเท่ากับท่านได้ฟาดข้าวสวยไม่น้อยกว่า 1 จาน อะไรจะดีปานนั้น ไม่ต้องกินข้าวก็อิ่มได้ โดยสะตอจะให้พลังงาน 130 กก.แคลอรี่ ทั้งมีแคลเซียม กับฟอสฟอรัส ช่วยเพิ่มมวลกระดูกพร้อมทั้งให้ระบบดูดซึมมาเสร็จสรรพ มีวิตามินบี อีก 2 ตัว ช่วยในการย่อยแป้ง
          เห็นสรรพคุณของสะตอแล้ว ขอให้รีบกินไว้ อย่าปล่อยสะตอหลุดมือไปเข้าปากคนอื่น แล้วเราจะเป็นคนที่แข็งแรงคนหนึ่ง ซึ่งธรรมชาติเป็นผู้มอบให้มา...หมอใบไม้ โทร. 08-5151-8844