การเคหะแห่งชาติร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และภาควิชาพลศึกษาและกีฬา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จัดโครงการเสริมสร้างวิถีชีวิตสุขภาวะชุมชนของการเคหะแห่งชาติ เพื่อสนับสนุนให้ชาวชุมชนที่อยู่ในเคหะชุมชนและชุมชนบ้านเอื้ออาทรหันมาให้ความสำคัญกับเรื่องการออกกำลังกาย เพื่อสุขภาพที่แข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ ซึ่งโครงการนี้ดำเนินการมาเกือบครบปีแล้ว จึงได้มีการตรวจสมรรถภาพร่างกายก่อนจบโครงการ พร้อมสรุปบทเรียนแลกเปลี่ยนประสบการณ์ของแต่ละชุมชนในพื้นที่โครงการบ้านเอื้ออาทรบึงกุ่ม รามอินทรา (คู้บอน) และเคหะชุมชนร่มเกล้า โซน 10
          ผศ.ดร.เกษม นครเขตต์ ผู้ทรงคุณวุฒิแผนส่งเสริมการออกกำลังกายและกีฬาเพื่อสุขภาพ เปิดเผยถึงการลงพื้นที่ครั้งนี้ว่า ได้เห็นถึงกลไกในการขับเคลื่อนระดับพื้นที่คือ บุคลากรของการเคหะแห่งชาติซึ่งเป็นหัวใจสำคัญและทำงานในพื้นที่ได้จริง โดยเฉพาะที่ร่มเกล้า โซน 10 พื้นที่แบบนี้คนที่เข้ามาอยู่หลากหลาย หากกลไกไม่แข็งพอไม่มีทางเป็นไปได้ เรื่องนี้ผมให้ความสำคัญมาตั้งแต่ตอนทำแผนร่วมกันแล้ว ประเด็นต่อมาขบวนการภาคประชาสังคมคือ ชุมชน เมื่อเขามีความต้องการ เขามีความพร้อมที่จะลุกขึ้นมาทำงานด้วยเหตุผลจริงๆ เพียงแต่เขาขาดกลไกที่จะมานำทางพอกลไกดี ภาคประชาสังคมเขาก็จะลุกขึ้นมาทำเต็มที่ ประเด็นที่สามคือ ความสุขของประชาชน เขามีโอกาสได้ทำในสิ่งที่อยากทำ เด็กๆ ได้เล่นในสิ่งที่อยากเล่น อยากฝากตรงนี้โดยเฉพาะเด็กว่าเป็น "สิทธิ" อย่าลืมว่า เรื่องการเล่นของเด็กเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์
          ผมยอมรับว่า 1 ปีที่ผ่านมา โครงการไม่เฉพาะที่บึงกุ่ม รามอินทรา (คู้บอน) ร่มเกล้า โซน 10 และอีก 7-8 แห่ง อาจไม่ครอบคลุมทั้งหมดใน 1 ปี สิ่งที่จะทำต่อไปคือ สสส. คงต้องมองถึงการขยับเขยื้อนเคลื่อนตัวของโครงการนี้ในระยะต่อไป ส่วนการเคหะแห่งชาติคงจะมีบทเรียนว่าสิ่งที่ไม่เคยทำมาเลย พอมาทำแล้วได้บทเรียน การเคหะแห่งชาติมีท่าทีอย่างไรกับขบวนการเหล่านี้
          จริยา อารีย์ ผู้นำชุมชนเคหะชุมชนฟื้นนครร่มเกล้า ระยะ 4 โซน 10 บอกว่า ถือเป็นนิมิตที่ดี ที่ สสส. ได้เห็นความสำคัญสนับสนุนให้ชุมชนของเราได้มีการจัดกิจกรรมในเรื่องการออกกำลังกายอย่างต่อเนื่อง ทั้งในกลุ่มประชาชนทั่วไป กลุ่มแม่บ้าน จะเป็นแอโรบิก โยคะ กลุ่มเยาวชนจะเป็นฟุตบอล ตะกร้อ แบดมินตัน ปิงปอง ส่วนผู้สูงอายุจะเป็นการยืดเหยียดกล้ามเนื้อด้วยยางยืด ซึ่งผู้สูงอายุทำได้และทำให้มีสุขภาพที่แข็งแรงสดชื่น ปัจจุบันชุมชนของเรามีแต่รอยยิ้ม ไม่ค่อยมีปัญหาที่จะต้องร้องเรียน ชุมชนของเราอยู่อย่างเอื้ออาทรสมานฉันท์
          มาลี พยุงแก้ว ผู้ร่วมโครงการ เล่าว่า ก่อนนี้มีน้ำหนักตัว 96 กิโลกรัมมีโรคประจำคือเบาหวาน ความดัน และไขมันในเส้นเลือด พอได้มาเข้าร่วมกิจกรรมออกกำลังกายเต้นแอโรบิกที่ศูนย์เด็กเล็ก สุขภาพก็ดีขึ้น น้ำหนักตัวลดลงเหลือ 86 กิโลกรัม โรคภัยไข้เจ็บก็หายไป จึงอยากจะชวนทุกๆ คน ถ้ามีเวลาว่างให้มาออกกำลังกายเพื่อสุขภาพของเราเอง อยากบอกว่า สุขภาพดีๆ ไม่มีขายนะคะ ต้องหาเองค่ะ
          ดร.อัจฉรา ปุราคม อาจารย์ประจำภาควิชาพลศึกษาและกีฬา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวถึงการสรุปบทเรียนในครั้งนี้ว่า ใน 3 พื้นที่ ถึงพื้นที่จะใกล้กัน แต่มีความแตกต่างกัน อย่างที่บ้านเอื้ออาทรบึงกุ่ม เห็นภาพของการมีชมรมต่างๆ ที่พึ่งพาตนเองได้ จากการที่เคหะแห่งชาติ และ สสส. ช่วยหนุนเสริมกิจกรรมทำให้ชมรมทำกิจกรรมได้อย่างต่อเนื่อง จากการสรุปบทเรียนกิจกรรมของชมรมผู้สูงอายุ ชมรมผู้ปฏิบัติธรรม ชมรมฮูลาฮูปของเด็กๆ เยาวชน สามารถทำกิจกรรมด้วยตนเองได้ โดยที่มีครุภัณฑ์ อุปกรณ์ และทุนต่างๆ เข้าไปหนุนเสริม ทั้งจากเครือข่ายภายในและภายนอก ถือเป็นบทเรียนที่ดี
          บ้านเอื้ออาทรรามอินทรา (คู้บอน) พื้นที่เป็นจุดแข็งสามารถทำอะไรได้เยอะแยะสำหรับกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มวัยทำงาน ผู้สูงอายุ หรือกลุ่มต่างๆ ที่รักการออกกำลังกายอยู่แล้ว ซึ่งทางโครงการเข้าไปเสริมด้านการสร้างหรือปรับปรุงพื้นที่ให้มีศักยภาพจะเป็นแหล่งรวมพลคนรักการออกกำลังกายที่เพิ่มมากขึ้น
          ส่วนเคหะชุมชนร่มเกล้าเป็นชุมชนเก่าแก่ มีการเกาะเกี่ยวความสัมพันธ์กันมายาวนาน ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มเยาวชน ผู้สูงอายุ เราคิดว่าที่นี่น่าจะทำกิจกรรมทางสังคมได้เป็นอย่างดี เริ่มต้นเราไม่แน่ใจว่ากิจกรรมการออกกำลังกายจะประสบความสำเร็จไหม เนื่องจากมีข้อจำกัดในเรื่องของพื้นที่ ถึงวันนี้เราพบว่า พื้นที่ไม่ใช่ปัญหา อย่างผู้สูงอายุออกกำลังกายได้เองที่บ้าน นี่ก็เป็นอีกแนวคิดหนึ่งที่เราต้องมาดูว่า ถึงมีข้อจำกัดเรื่องพื้นที่ เราจะทำอย่างไรให้คนที่อยู่บ้านมีที่ออกกำลังกาย สิ่งที่หวัง สสส. กำลังจะทำ เรื่องศูนย์เรียนรู้ด้านการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ อนาคตถ้าแนวคิดนี้ขยายผลต่อและบรรจุไว้ในแผนปีต่อไปเราก็จะมามองภาพพื้นที่ต่างๆ ว่าพื้นที่ไหนเป็นศูนย์เรียนรู้ได้คงต้องมองพื้นที่นี้ด้วย เพราะศักยภาพที่มีอยู่ ทุนต่างๆ ที่มีอยู่ แม้พื้นที่จะจำกัดก็สามารถเป็นแหล่งที่จะเรียนรู้ด้านสุขภาพได้เช่นกัน อาจเป็นแนวคิดและนโยบายในปีต่อไป
          การเคหะแห่งชาติ ขอเชิญชมรายการ "เพลินเมือง" สารคดีที่เสนอแง่มุมของการพัฒนาเมือง ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์กองทัพบก ช่อง 5 ทุกวันเสาร์ เวลา 12. 10-12. 15 น.