แรงงานต่างด้าวยังคงเป็นปัญหาสำคัญและยิ่งทวีความซับซ้อนมากขึ้น เมื่อประเทศเรากำลังก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียน ซึ่งจะเกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่กับแรงงานในภูมิภาคนี้ โดยเฉพาะกับประเทศไทยที่แรงงานต่างด้าวส่วนใหญ่มาจากประเทศเพื่อนบ้าน อยู่ในวงจรหลากหลายอาชีพ ที่ชัดที่สุดเห็นจะเป็นอุตสาหกรรมประมง ก่อสร้าง แต่ปัจจุบันแรงงานกลุ่มนี้ได้เข้าไปสู่อาชีพบริการอีกมากมาย ตัวเลขคร่าวๆ เชื่อกันว่าแรงงานทั้งในและนอกระบบมีเกินกว่า 10 ล้านคน ในอดีตพื้นที่ที่มีแรงงานเหล่านี้พักอาศัยเกิดปัญหาตามมามากมาย เช่น ด้านสาธารณสุข สังคม อาชญากรรม รวมถึงความมั่นคงภายใน ทำให้เกือบทุกรัฐบาลต้องหาวิธีการแก้ปัญหาจากการทะลักเข้าเมืองอย่างผิดกฎหมาย ขณะเดียวกันรัฐก็มีหน้าที่ต้องดูแลตามหลักมนุษยชนไปพร้อมๆ กัน เหตุผลเพราะด้านหนึ่งต้องการลดปัญหาการค้ามนุษย์ อีกส่วนหนึ่งเพื่อควบคุมปริมาณ
          ที่ผ่านมามีความพยายามจากหลายฝ่ายที่จะยกฐานะคนกลุ่มนี้ในแง่ของสิทธิความเป็นมนุษย์เพื่อลดปัญหา ด้วยการเปิดโอกาสให้แรงงานต่างด้าวมีโอกาสจดทะเบียนอย่างถูกกฎหมายเป็นการรองรับสถานะเพื่อสิทธิในการรักษาพยาบาล ซึ่งจากตัวเลขของกรมการจัดหางานพบว่ามีแรงงานจดทะเบียนทั้งสิ้น 1.5 ล้านคน แต่มีแรงงานต่างด้าวที่ขึ้นทะเบียนระบบประกันสังคมอยู่ 3.5 แสนคน เป็นประเภทซื้อประกันสุขภาพกับกระทรวงสาธารณสุข 2 แสนคน รวมทั้งหมดมีเพียง 5.5 แสนคน ยังไม่ถึงครึ่งจากตัวเลขจริงตามที่ขึ้นทะเบียน และยังไม่รวมถึงแรงงานผิดกฎหมายที่หลบหนีอยู่อีกมากมายที่กลุ่มเครือข่ายทางสังคมพยายามเรียกร้องให้รัฐเข้ามาดูแลในส่วนนี้ให้มากขึ้น
          ในเมื่ออุตสาหกรรมบ้านเราหลีกเลี่ยงการอพยพแรงงานต่างด้าวไม่ได้ ก็ควรจะหาวิธีการควบคุมไม่ให้ปัญหาขยายตัวเพิ่มขึ้น หรือใช้ประโยชน์จากแรงงานกลุ่มนี้ให้มากที่สุด โดยกรมพัฒนาฝีมือแรงงานได้ประชุมกำหนดขอบเขตผลการดำเนินการหรือโรดแม็พ การเคลื่อนย้ายแรงงานต่อการรับรู้มาตรฐานฝีมือแรงงานร่วมกันของอาเซียน เรียกง่ายๆ ว่า ใน 10 ประเทศอาเซียนควรมีแรงงานที่มีมาตรฐานฝีมือใกล้เคียงกัน รวมถึงด้านค่าจ้างสวัสดิการ ความปลอดภัยในการทำงาน การอบรมเพิ่มทักษะต่างๆ เพื่อการพัฒนาประเทศ ในเมื่อ
          สมาชิกของอาเซียนมีความคาดหวังว่าแรงงานมีฝีมือจะเลื่อนไหลไปอย่างเสรี นโยบายที่รัฐบาลต้องเร่งปรับยุทธศาสตร์อาจจะไม่ใช่เรื่องของการจับกุม การผลักดันออกนอกประเทศซึ่งในทางปฏิบัติไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้ ก็ควรยกระดับแรงงานเหล่านี้ด้วยการขึ้นทะเบียนเสรีหรือกำหนดให้เจ้าของกิจการรับผิดชอบต่อแรงงานลูกจ้างทั้งในด้านสาธารณสุขและการพัฒนาฝีมือหรือกรมพัฒนาฝีมือแรงงานเข้าไปฝึกให้แรงงานกลุ่มต่างๆ มีทักษะในวิชาชีพเพิ่มมากขึ้น เอาคนพวกนี้มาพัฒนาประเทศเราดีกว่าการจับกุมและส่งกลับซึ่งล้มเหลว
          มาโดยตลอด