หากลองนึกย้อนดู คงแทบจะไม่มีใครปฏิเสธได้ว่า ในชีวิตไม่เคยเป็นผื่นผิวหนังอักเสบ ด้วยสภาพแวดล้อมในปัจจุบันที่ต้องสัมผัสกับมลพิษ สารเคมีที่อยู่รอบๆ ตัวเรา อากาศที่เปลี่ยนแปลง ปรวนแปรตลอดเวลา ผิวหนังอันเป็นเกราะป้องกันด่านแรกของมนุษย์ที่จะสัมผัสกับสิ่งต่างๆ เหล่านี้ จึงไม่แปลกเลยที่โอกาสการเกิดการแพ้หรือระคายเคือง กลายเป็นผื่นผิวหนังอักเสบ จะพบได้บ่อยมากขึ้น

          นพ.คงศักดิ์ สุนทราภา แพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางผิวหนังจาก Skeyndor Clinic สาขาไลฟ์เซ็นเตอร์ (คิวเฮ้าส์ ลุมพินี) ให้ข้อมูล เกี่ยวกับโรคนี้ว่า โรคผิวหนังอักเสบ (Eczema) เป็นคำเรียกรวมโรคที่มีอาการอักเสบในชั้นผิวหนัง อาการแสดงมีได้หลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับระยะของโรค

          โรคผิวหนังอักเสบ สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ ตามสาเหตุของการเกิดโรค ได้แก่ 1.โรคผิวหนังอักเสบซึ่งเกิดจากสาเหตุภายนอกร่างกาย หรือพูดง่ายๆ คือ การเกิดผื่นจากการสัมผัสสารหรือวัตถุ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งของในชีวิต ประจำวัน สารเคมี พืช สัตว์หรือแมลงบางชนิด การเกิดผื่นผิวหนังอักเสบจากการสัมผัส

          แบ่งได้เป็น 2 กลไก คือ สารที่สัมผัส ก่อความระคายเคืองต่อผิวหนัง จากคุณสมบัติของสารนั้นเอง (Irritant contact dermatitis) เช่น สารที่มีฤทธิ์เป็นกรดหรือด่าง สารที่ใช้ในการชำระล้าง ความระคายเคืองจากสารเหล่านี้สามารถก่อให้เกิดผื่นได้ไม่เลือกบุคคล ผื่นจะเกิดเมื่อผิวหนังไม่สามารถทนต่อความระคายเคืองจากสารเหล่านั้นได้แล้ว ตัวอย่างเช่น แม่บ้านที่ต้องสัมผัสสารระคายเคืองอยู่เป็นประจำ ไม่ว่าจะเป็น สบู่ ผงซักฟอก น้ำยาล้างจาน มักจะมีผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณที่สัมผัสสารบ่อยๆ เช่น มือหรือเท้า เป็นต้น

          สารที่สัมผัสก่อให้เกิดปฏิกิริยาการแพ้ก่อให้เกิดการอักเสบในผิวหนัง (Allergic contact dermatitis) ในกรณีนี้ สารสารหนึ่งจะก่อให้เกิดผื่นเฉพาะในบางคนเท่านั้น ตัวอย่างเช่น คนคนหนึ่งมีอาการผื่นผิวหนังอักเสบขึ้น หากสวมเครื่องประดับที่มีโลหะผสมนิกเกิล แต่ในขณะที่คนส่วนใหญ่สามารถสวมใส่ได้

          2.โรคผิวหนังอักเสบซึ่งเกิดจากสาเหตุภายในร่างกาย ตัวอย่างเช่น โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic dermatitis) โรคผื่นอักเสบบริเวณผิวมัน (Seborrheic dermatitis) เป็นต้น ปัจจัยทางพันธุกรรม การเปลี่ยนแปลงของสภาวะทางร่างกายและจิตใจ ไม่ว่าจะเป็น ความเจ็บป่วย ความเครียด อาจมีผลให้ เกิดการเห่อขึ้นของผื่นผิวหนังอักเสบในโรค กลุ่มนี้ ผู้ป่วยในกลุ่มนี้จึงสามารถมีผื่นเป็นๆ หายๆ หรือเรื้อรังได้ ปัจจัยภายนอก โดยเฉพาะสารก่อความระคายเคืองต่อผิวหนัง เช่น สบู่ ผงซักฟอก ก็สามารถกระตุ้นการเห่อของผื่น หรือทำให้ผื่นแย่ลงได้

          ดังนั้น ผู้ป่วยที่มีผื่นผิวหนังอักเสบ โดยไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด มีอาการเป็นๆ หายๆ หรือเรื้อรัง ควรจะปรึกษาแพทย์ผิวหนัง เพื่อวินิจฉัยโรคและหาสาเหตุ เพื่อการรักษาและการป้องกันที่เหมาะสมต่อไป