ศูนย์เด็กเล็กบ้านหนองน่าน หมู่ 12 ต.บ่อเกลือใต้ อ.บ่อเกลือ จ.น่าน มีเด็กเล็กอายุระหว่าง 1 ขวบครึ่งถึง 3 ขวบ จำนวน 18 คน ขาดสารอาหารและมีน้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์ถึง 11 คน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเด็กเล็กชนเผ่าชาติพันธุ์ลัวะ

          นางสาวคำ ใจปิง อายุ 28 ปี ชาวเผ่าลัวะแม่ลูกสอง กล่าวว่า ลูกคนโต อายุ 5 ขวบ เคยเป็นโรคขาดสารอาหาร มีน้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์มาตรฐาน แต่ปัจจุบันหลังได้รับความรู้ความเข้าใจด้านโภชนาการที่ทางเจ้าหน้าที่สาธารณสุขอำเภอบ่อเกลือและโรงพยาบาลบ่อเกลือมาช่วยรณรงค์ ก็ทำให้มีความรู้และสามารถประกอบอาหารที่มีประโยชน์ให้กับลูกๆ ได้

          นางณิชารีย์ เขื่อนเมือง ครูผู้ดูแลศูนย์เด็กเล็ก เปิดเผยว่า สาเหตุที่เด็กในหมู่บ้านเป็นโรคขาดสารอาหารมาก เนื่องจากสภาพความยากจนของครอบครัว ทำให้เด็กไม่ได้กินอาหารเช้าก่อนมาที่ศูนย์เด็กเล็ก หลายครั้งที่เด็กบ่นหิวก่อนถึงเวลาอาหารกลางวัน โดยทางศูนย์ได้รับการสนับสนุนค่าอาหารกลางวัน จากกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น สำหรับจัดหาอาหารมื้อกลางวันและอาหารว่างคนละ 13 บาท รวมเงินค่าอาหารเพียงวันละ 234 บาทต่อวันเท่านั้น จึงไม่เพียงพอ

          นอกจากนี้ปัญหาความไม่รู้ในเรื่องการประกอบอาหารตามหลักโภชนาการและการเข้าถึงแหล่งอาหาร เพราะสภาพถนนเข้าออกของหมู่บ้านที่ยากลำบากโดยเฉพาะหน้าฝน บางครั้งต้องรอรถที่เข้ามาขายของในหมู่บ้านเท่านั้นและก็ไม่ได้มีเข้ามาบ่อย ชาวบ้านก็ต้องหาของจากป่าซึ่งก็มีแค่ผักพื้นบ้านมาประกอบอาหาร

          รวมถึงคติความเชื่อของชนเผ่าลัวะ ในการเข้ากรรมตามคำระบุของหมอฮีต (หมอผีหมอประเพณีชนเผ่าลัวะประจำหมู่บ้าน) ที่ห้ามการบริโภคไข่และเนื้อสัตว์เนื้อหมู ในช่วงอายุ 6 เดือนถึง 1 ขวบ ซึ่งมีความเชื่อว่ารับประทานแล้วจะไม่สบายเจ็บป่วย ก็ทำให้เด็กเล็กขาดสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายด้วย

          นายชัยวุฒิ วันควร สาธารณสุขอำเภอบ่อเกลือ กล่าวว่า ปัญหาเด็กขาดสารอาหารในพื้นที่อำเภอบ่อเกลือยังน่าเป็นห่วง ปัญหานี้ยังรวมไปถึงการขาดสารไอโอดีนด้วย โดยจากการสำรวจพบว่า ใน 100 ครัวเรือน มีการใช้เกลือไอโอดีนในการประกอบอาหารเพียงร้อยละ 47.11

          การขาดสารโอโอดีนจะส่งผลต่อร่างกายที่แสดง ออกชัดเจนคือโรคคอพอก และการแสดงผลทางด้านระดับสติปัญญาของเด็ก นอกจากปัญหาเรื่องการใช้เกลือที่มีไอโอดีนแล้ว ปัญหาของการทานอาหารที่มีประโยชน์ทางโภชนาการครบทั้ง 3 มื้อ ก็ยังเป็นปัจจัยสำคัญที่จะแก้ปัญหาเรื่องเด็กขาดสารอาหารในพื้นที่อำเภอบ่อเกลือ

          ขณะนี้พบว่ามีเด็กขาดสารอาหารจากทั้งหมด 4 ตำบล คือ บ่อเกลือเหนือ บ่อเกลือใต้ ดงพญา และ ภูฟ้า รวม 39 หมู่บ้าน มีเด็กทั้งหมด 1,244 ราย ขาดสารอาหารจำนวน 221 ราย คิดเป็นร้อยละ 17.77 โดยพบมากที่สุดคือที่บ้านหนองน่าน รองลงมาคือบ้านสะไล และบ้านน้ำจูน ตำบลบ่อเกลือเหนือ

          ที่ผ่านมาทางสาธารณสุขอำเภอบ่อเกลือร่วมกับทางโรงพยาบาลบ่อเกลือและส่วนเกี่ยวข้องต่างๆ พยายามรณรงค์การบริโภคเกลือที่มีสารไอโอดีน รวมทั้งการเข้าไปดูแลในส่วนของกระบวนการผลิตของผู้ประกอบการ ที่ประสบปัญหาการคลุกเคล้าเกลือกับสารไอโอดีนไม่ทั่วถึง โดยจัดตั้งโรงผสมเกลือในพื้นที่และต้องแยกการจำหน่ายเกลือผสมไอโอดีนเพื่อการบริโภค และเกลือที่ไม่ผสมไอโอดีนเพื่อการปศุสัตว์ โดยรณรงค์ให้ผู้ซื้อเลือกซื้อเกลือถุงสีม่วงซึ่งเป็นเกลือที่ทางสาธารณสุขอำเภอรับรองเรื่องไอโอดีนให้

          ส่วนเรื่องการขาดสารอาหารของเด็กที่เกิดจากปัญหาความยากจนและโภชนาการ ขณะนี้ตั้งกองทุนเพื่อช่วยเหลือเด็กขาดสารอาหารอำเภอบ่อเกลือขึ้น เปิดรับบริจาคผู้ใจบุญร่วมสมทบทุน เพื่อนำเงินบริจาคไปจัดสรรเป็นค่าอาหารให้กับเด็กๆ ได้มีอาหารที่มีประโยชน์ทางโภชนาการได้ครบทั้ง 3 มื้อ หรืออย่างน้อยก็ควรได้รับอาหารมื้อเช้าซึ่งเป็นมื้อที่สำคัญที่สุดต่อการเจริญเติบโตของร่างกายและการเรียนรู้

          สำหรับผู้มีจิตศรัทธายร่วมบริจาคสมทบทุนได้ผ่านบัญชี ธนาคารออมสินสาขาปัว ชื่อบัญชีกองทุนช่วยเหลือเด็กขาดสารอาหารอำเภอบ่อเกลือ เลขที่ 052-440-818-731 หรือติดต่อสอบถามได้ที่สำนักงานสาธารณสุขอำเภอบ่อเกลือ โทร. 08-1287-0381