ทพ.ดร.ชาญวิทย์ ประพิณจำรูญ
หลายสิบปีที่ผ่านมา มีการรณรงค์เรื่องการเลิกสูบบุหรี่อย่างต่อเนื่อง แต่ปัจจุบันก็ยังคงพบผู้สูบบุหรี่ได้โดยทั่วไป ผลเสียจากการสูบบุหรี่นั้น นอกจากจะส่งผลต่อสุขภาพร่างกายแล้ว ยังส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสภาวะสุขภาพช่องปากได้มากมาย สิ่งที่เห็นได้ชัดจากการสูบบุหรี่คือ ภาวะการมีกลิ่นปาก การเกิดคราบสีติดบนตัวฟัน และยังเพิ่มอัตราเสี่ยงในการสูญเสียฟันก่อนวัยอันควร เนื่องจากผลของบุหรี่จะค่อยๆ ทำให้เกิดการทำลายของกระดูกเบ้าฟัน ส่งผลให้เกิดเป็นโรคปริทันต์อักเสบหรือที่รู้จักกันในชื่อ "โรครำมะนาด"
ทั้งการสูญเสียฟัน ภาวะการมีกลิ่นปาก และการเกิดคราบสีติดบนตัวฟันนั้น มักจะมีผลให้ผู้ที่สูบบุหรี่ขาดความเชื่อมั่นในตัวเองในการพูดคุยและการเข้าสังคม หรือหากมีการถอนฟัน หรือทำศัลยกรรมในช่องปาก และผู้ป่วยยังคงสูบบุหรี่ต่อเนื่อง จะทำให้แผลจากการทำศัลยกรรมในช่องปากหายช้า และยังเพิ่มอัตราเสี่ยงของการเกิดเบ้ากระดูกฟันอักเสบในคนไข้ที่ถอนฟันให้สูงขึ้นอีกด้วย นอกจากบุหรี่จะส่งผลเสียต่อเหงือกและฟันแล้ว บุหรี่ยังส่งผลต่อการทำรากฟันเทียมอีกด้วย โดยมีผลต่อการยึดติดของรากฟันเทียมกับกระดูกขากรรไกร ซึ่งการยึดติดนี้ นับเป็นหัวใจสำคัญของการทำรากฟันเทียม อย่างไรก็ตาม ผลที่ร้ายแรงของการสูบบุหรี่ที่เกิดในช่องปาก ก็คือการทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเยื่อเมือกในช่องปาก เริ่มตั้งแต่ทำให้เกิดการอักเสบของเยื่อเมือกช่องปากจนถึงขั้นทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงกลายไปเป็นโรคมะเร็งช่องปากขึ้น โดยถึงแม้ว่าจะยังไม่มีความชัดเจนว่าการสูบบุหรี่ทำให้เกิดโรคมะเร็งในช่องปากได้อย่างไร แต่กลับพบว่า การสูบบุหรี่เป็นปัจจัยสำคัญที่เพิ่มอัตราเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งของช่องปากสูงให้สูงขึ้น
การสูบบุหรี่นั้น มีผลโดยตรงต่อสภาวะสุขภาพทางร่างกาย และสุขภาพช่องปากของผู้ที่สูบจนกลายเป็นปัญหาสุขภาพเรื้อรังที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตประจำวันของผู้สูบบุหรี่ โดยเป็นปัจจัยสนับสนุนส่งเสริมให้เกิดโรคใหม่ หรือส่งเสริมให้โรคที่เป็นอยู่เดิมมีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น ทำให้การรักษาโรคมีความยุ่งยากซับซ้อนมากยิ่งขึ้น ซึ่งนอกจากตัวของผู้ที่สูบบุหรี่เองแล้ว การสูบบุหรี่ยังส่งผลต่อสุขภาพของคนที่อยู่รอบข้างอีกด้วย
