ผศ.พญ.วิไลรัตน์ นุชประมูลคณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดลwww.mtmahidol.ac.th
Body focus ฉบับนี้มาคุยกันถึงเรื่องโรคหลอดเลือดสมองนะคะเนื่องจากเป็นโรคที่พบบ่อย และเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทยโรคหลอดเลือดสมอง จัดเป็นโรคที่เป็นสาเหตุให้เสียชีวิตที่สำคัญอันดับที่ 1 ในเพศหญิง และอันดับ 2 ในเพศชาย เป็นสาเหตุของความพิการและทุพพลภาพที่สำคัญ เมื่อเป็นโรคหลอดเลือดสมองอัตราตายมีร้อยละ 20 มีความพิการตลอดชีวิตร้อยละ 30 มีความพิการด้านการพูด การสื่อสารกับผู้อื่นร้อยละ 50 รายที่โชคดีแทบเป็นปกติมีเพียงร้อยละ 20
โรคนี้เกิดจากภาวะที่สมองขาดเลือดไปเลี้ยง อาจมี สาเหตุมาจากหลอดเลือดสมองแตก ซึ่งพบได้ร้อยละ 30 หรือเกิดจากหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน ซึ่งพบได้ ร้อยละ 70
อาการของโรคหลอดเลือดสมอง
พบได้หลากหลายขึ้นกับว่าสมองส่วนไหนที่ขาดเลือด ไปเลี้ยง ทำให้การทำงานของสมองส่วนต่างๆ ผิดปกติ อาการเบื้องต้นที่พบบ่อยของโรคหลอดเลือดสมองตีบตัน
- ตาพร่ามัวมองเห็นภาพซ้อน
- มีอาการชาครึ่งซีก
- อ่อนแรงและหน้าเบี้ยว หรือ
- มีอาการแขนขาอ่อนแรงร่วมด้วย พูดลำบาก หรือฟังไม่เข้าใจ
- เวียนศีรษะ การทรงตัวไม่ดี เดินเซ
- กลืนลำบาก
- ปวดศีรษะ (บางครั้งจะมีอาการปวดศีรษะรุนแรง) ซึ่งอาจจะแสดงอาการออกมาอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือมีอาการหลายอย่างพร้อมกัน
สาเหตุของสมองขาดเลือดส่วนใหญ่เกิดจากหลอดเลือดตีบหรือตัน(70%) ส่วนน้อยเกิดจากเส้นเลือดแตก (30%) ดังนั้นหากมีอาการที่สงสัยโรคหลอดเลือดสมองถ้าสามารถพิสูจน์ได้เร็วว่าเกิดจากลิ่มเลือดมาอุดตันเช่น การทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์จะสามารถทำให้แพทย์ตัดสินใจช่วยผู้ป่วยไม่ให้เกิดอัมพาต อัมพฤกษ์ได้โดยการฉีดยาละลายลิ่มเลือด จุดสำคัญคือต้องรีบรักษาภายในเวลา ไม่เกิน 3 ชั่วโมงจึงจะได้ผลดี