พญ.ณฤพร ชัยประกิจแผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟู ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก มหาวิทยาลัยมหิดล

          ตะคริว (Muscle cramp) เป็นการหดเกร็งของกล้ามเนื้อโดย เฉียบพลัน มักเกิดหลังจากออกกำลังกายหรือตอนกลางคืน เกิดได้ในทุกกล้ามเนื้อของร่างกายแต่ที่พบบ่อยคือ บริเวณ กล้ามเนื้อน่อง เราอาจจะรู้สึกหรือสังเกตเห็นว่ากล้ามเนื้อเกร็งตัวเป็นก้อน
          สาเหตุของการเกิดตะคริวเป็นได้จาก 1. การใช้กล้ามเนื้อมากเกินไป (Overuse) 2. ภาวะขาดน้ำ (Dehydration) 3. อยู่ใน ท่าที่กล้ามเนื้อต้องเกร็งตัวนานๆ ส่วนใหญ่อาการตะคริวจะไม่อันตราย แต่อาจมีสาเหตุจากโรคทางกายร่วมด้วยเช่น
          1. การไหลเวียนของเลือดไม่เพียงพอ : จากโรคการ แข็งตัวของเส้นเลือดแขนขา (Atherosclerosis) มักจะมีอาการ ตอนออกกำลังกาย อาการหายไปเมื่อหยุดออกกำลังกาย
          2. เส้นประสาทถูกกดทับบริเวณไขสันหลังส่วนเอว  อาการปวดจะมากขึ้นเมื่อเดินนานๆ อาการดีขึ้นเมื่อได้ก้มหลังมา ด้านหน้า เช่น การเดินเข็นรถเข็นซูเปอร์มาร์เก็ต
          3. ภาวะขาดเกลือแร่ในร่างกาย : โพแทสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียมต่ำ ผู้ที่เป็นความดันโลหิตสูงหรือโรคไตที่ได้รับยาขับปัสสาวะ  จะทำให้เกิดภาวะขาดเกลือแร่ดังกล่าวได้
          ปัจจัยเสี่ยงในผู้สูงอายุที่กล้ามเนื้อน้อย กล้ามเนื้อที่เหลือจะมีภาวะเครียดได้ง่าย, นักกีฬาที่มีภาวะขาดน้ำขณะที่ออกกำลังในอากาศร้อน, สตรีตั้งครรภ์, ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ไทรอยด์ ตับ หรือ โรคเกี่ยวกับเส้นประสาท อาจจะเกิดภาวะตะคริวได้บ่อยกว่าคนทั่วไป
          การรักษาทำได้โดย การดื่มน้ำให้เพียงพอ การนวดบริเวณที่เป็นตะคริวเพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อ และการเหยียดยืดกล้ามเนื้อเพื่อป้องกันและบรรเทาอาการตะคริว
          จะป้องกันตะคริวได้อย่างไร?
          - ในระหว่างวันดื่มน้ำให้มากเพียงพอ คือวันละ 8-10 แก้ว
          - หลีกเลี่ยงการดื่มกาแฟ และงดแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้มี
          การเสียน้ำมากกว่าปกติ เกิดภาวะขาดน้ำได้
          - เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ มีเกลือแร่ แคลเซียม, โพแทสเซียม และแมกนีเซียม เช่น นมสด  กล้วยหอม บร็อคเคอรี่ ถั่วอัลมอนด์ โยเกิร์ต ผักโขม
          - ควรมีการเหยียดยืดกล้ามเนื้อหรือ  warm up ร่างกายก่อนออกกำลังกาย ทุกครั้งเพื่อป้องกันการเกิดตะคริว