อ.ทพ.ชิตพล ชัยมานะการ   ภาควิชาทันตกรรมหัตถการและวิทยาเอ็นโดดอนต์คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

          สาเหตุที่ทำให้ต้องบูรณะฟัน ส่วนใหญ่เกิดจากการสูญเสียโครงสร้างของฟัน  เช่น ฟันผุ  ฟันสึก ฟันบิ่น  หรือแตกหัก และในกรณีที่บูรณะเพื่อแก้ไขการเรียงตัวของฟันที่ไม่สวยงาม เช่น ฟันหน้าห่างเป็นต้น  เนื่องจากวัสดุที่ใช้บูรณะฟันมีหลายชนิด  การเลือกใช้วัสดุในการบูรณะฟันจึงขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของวัสดุและตำแหน่งหรือหน้าที่ของฟันซี่ที่จะต้องบูรณะ เช่น ในฟันกรามที่ต้องรับแรงบดเคี้ยวค่อนข้างมากและไม่จำเป็นต้องสนใจในเรื่องความสวยงามเท่าใดนัก  วัสดุที่ใช้ส่วนใหญ่จึงเป็นพวกโลหะซึ่งมีความแข็งแรง  แต่ในฟันหน้า  รับแรงบดเคี้ยวน้อยและเป็นตำแหน่งที่ต้องการความสวยงาม  วัสดุที่เลือกใช้จึงเป็นพวกวัสดุสีเหมือนฟัน  แต่ในปัจจุบันวัสดุสีเหมือนฟันได้พัฒนาให้มีความแข็งแรงพอสมควร สามารถนำมาใช้บูรณะฟันหลังในบริเวณที่ไม่ได้รับแรงบดเคี้ยวที่มากได้
          1. การบูรณะฟันโดยตรง เป็นการบูรณะฟันโดยทันตแพทย์จะทำการกรอแต่งโพรงฟันใส่วัสดุบูรณะฟันและทำการขัดแต่งที่ตัวฟันโดยตรง  ส่วนใหญ่จะให้การรักษาจนเสร็จได้ภายในครั้งเดียว
          2. การบูรณะฟันทางอ้อม เป็นการบูรณะฟัน  โดยทันตแพทย์จะทำการกรอแต่งโพรงฟัน จากนั้นจะพิมพ์ปากทำแบบจำลองฟัน เพื่อนำไปทำชิ้นงานภายนอกช่องปากแล้วจึงนำชิ้นงานมายึดติดลงบนโพรงฟันที่เตรียมไว้  โดยจะใช้เวลาในการรักษามากกว่า 1ครั้งวัสดุที่ใช้ในการบูรณะฟัน  แบ่งออกเป็น 2 ประเภท
          1. วัสดุประเภทสีโลหะ (Amalgam) ส่วนประกอบหลักจะเป็นพวกโลหะที่มีความแข็งแรง แต่จะไม่ค่อยสวยงาม  เนื่องจากสีของโลหะที่แตกต่างจากสีของฟัน
          2. วัสดุประเภทสีเหมือนฟัน (Composite resin/ceramic) เป็นวัสดุพวกพลาสติกหรือเซรามิกมีความแข็งแรงพอสมควร  มีสีขาวหรือเหลืองนวลซึ่งคล้ายกับสีของฟัน จึงมีความสวยงาม  ทันตแพทย์สามารถบูรณะให้มีความคล้ายคลึงกับฟันได้มาก
          นอกจากนี้ยังมีวัสดุบูรณะฟันชั่วคราว ซึ่งใช้เพื่อบูรณะฟันในระยะเวลานั้นๆ  วัสดุพวกนี้ จึงไม่มีความแข็งแรง  สามารถแตกหรือหลุดได้ง่ายการดูแลรักษา
          แม้ว่าฟันจะได้รับการบูรณะแล้วแต่ก็ยังไม่ดีเทียบเท่ากับฟันธรรมชาติ  ดังนั้นจึงควรใส่ใจในการดูแลทำความสะอาด  แปรงฟันอย่างถูกวิธีและใช้งานอย่างถูกต้อง ไม่ใช้กัดหรือเคี้ยวของที่แข็งมากเกินไปราคาค่าใช้จ่าย
          โดยปกติการบูรณะด้วยวัสดุพวกโลหะจะมีราคาถูกกว่าการบูรณะด้วยวัสดุสีเหมือนฟัน ยกเว้นโลหะบางชนิด เช่น ทองจะมีราคาแพง  โดยการเลือกวัสดุที่จะใช้สำหรับการบูรณะฟัน ทันตแพทย์จะต้องประเมินก่อนว่าโพรงฟันลักษณะดังกล่าวสามารถเลือกใช้วัสดุชนิดใดได้บ้าง จากนั้นผู้ป่วยจึงสามารถเลือกวัสดุได้ตามราคาและความสวยงามที่ผู้ป่วยต้องการ
          ดังนั้นการให้ความสำคัญในการดูแลสุขภาพช่องปาก  โดยการทำความสะอาดช่องปากและมาพบทันตแพทย์อย่างน้อยทุก 6 เดือน เพื่อตรวจสุขภาพช่องปาก   เมื่อพบความผิดปกติเกิดขึ้น ทันตแพทย์จะได้ให้คำแนะนำและให้การรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ  เนื่องจากบางครั้งความผิดปกติที่ เกิดขึ้นอาจจะไม่แสดงอาการใดๆ เลยก็ได้  ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะมาพบทันตแพทย์เมื่อมีอาการเท่านั้น ซึ่งบางครั้งเกิดความเสียหายต่อฟันมากหรือไม่สามารถบูรณะฟันได้ ทำให้ต้องสูญเสียฟันไปในที่สุด  ถ้าเราดูแลรักษาฟันของเราได้ดี  ฟันของเราก็จะสามารถอยู่กับเราได้ตลอดชีวิต