ปัจจุบันคนหันมาสนใจอาหารมังสวิรัติกันมากขึ้นเพราะมีข้อมูลมากมายที่ชี้ให้เห็นว่าชาวมังสวิรัติมักจะมีอายุยืนกว่าชาวอมังสวิรัติ (ผู้ที่บริโภคเนื้อสัตว์) โรคภัยไข้เจ็บที่ร้ายแรงบั่นทอนสุขภาพกายและสุขภาพใจหลายๆ โรค เช่น โรคอ้วน โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคหลอดเลือด และโรคมะเร็ง ฯลฯ มักไม่ค่อยพบกับชาวมังสวิรัติและโรคดังกล่าวก็ล้วนเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับการรับประทานอาหารไม่ถูกหลักและไม่ถูกส่วน เมื่อเกิดโรคเหล่านี้ วิธีการรักษาก็จำเป็นที่จะต้องใช้อาหารเป็นส่วนหนึ่งในการบำบัดโรค

          ไม่ว่าจะเป็นมังสวิรัติประเภทเคร่งที่เรียกว่า วีแกน (vegan) หรือประเภทละเว้นเพียงเนื้อสัตว์แต่รับประทานไข่และนม (lacto-ovo-vegetarian) ก็สามารถบรรลุเป้าหมายในการควบคุมโรคเบาหวานได้ถ้ามีการวางแผนการรับประทานที่ถูกต้อง นอกจากนี้ ชาวมังสวิรัติจะมีปัญหาระดับไขมันในเลือด โรคหัวใจ และโรคความดันโลหิตน้อยกว่าชาวอมังสวิรัติ การรับประทานอาหารมังสวิรัติเป็นการลดไขมันประเภทอิ่มตัว และคอเลสเตอรอลไปในตัว ขณะเดียวกันก็ได้ประโยชน์จากสารต้านอนุมูลอิสระ (วิตามินซีและสารแคโรทีนอยด์) สวนพฤกษาเคมี (phytochemical) เช่น ไลโคพีน  (lycopene) และไอโซฟลาโวน (isoflavone) นอกจากนี้ยังได้โพแทสเซียมและเส้นใยอาหาร ชาวมังสวิรัติที่เป็นเบาหวานจึงได้ประโยชน์ในการป้องกันโรคหัวใจเพิ่มขึ้น

          อาหารมังสวิรัติมีปริมาณเส้นใยอาหารมากกว่าอาหาร อมังสวิรัติ (หมายถึงอาหารทั่วไปที่มีเนื้อสัตว์ปน) 2-3 เท่า และอาหารที่มีเส้นใยมากขึ้นนี้ยังช่วยลดปริมาณแคลอรีที่ได้จากอาหาร ทำให้ชาวมังสวิรัติควบคุมน้ำหนักได้ดีกว่าชาวอมังสวิรัติ และอาจช่วยลดปริมาณอินซูลิน ที่ผู้ป่วยเบาหวานต้องใช้ ชาวมังสวิรัติส่วนใหญ่จึงมีดัชนีมวลกายต่ำกว่าชาวอมังสวิรัติ

          อาหารมังสวิรัติมีส่วนประกอบของธัญพืชที่ไม่ได้ขัดสีสูงจึงมีธาตุโครเมียมสูง ซึ่งช่วยเสริมการทำงานของอินซูลินให้มีประสิทธิภาพดีขึ้น

          อาหารมังสวิรัติมีโปรตีนต่ำกว่าอาหารอมังสวิรัติ จึงเป็นการช่วยลดโรคแทรกซ้อนจากโรคไต นอกจากนี้ โปรตีนจากพืชยังช่วยลดโปรตีนในปัสสาวะ (proteinuria) ลดอัตราการ กรองปัสสาวะของไต (glomerular  filtration rate) จึงเป็นการลดอันตรายที่จะเกิดจากไตในผู้ป่วยเบาหวาน

          ปัจจุบันการวางแผนอาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวานจะต้องให้สอดคล้องกับชีวิตความเป็นอยู่และความต้องการของร่างกายในแต่ละบุคคล ผู้ป่วยเบาหวานที่เป็นชาวมังสวิรัติจึงควรปรึกษานักโภชนาการเพื่อให้อาหารมีผลต่อการควบคุมโรคโดยมีเป้าหมายต่อไปนี้

          1.ให้ร่างกายได้รับสารอาหารครบถ้วน

          2.ควบคุมระดับน้ำตาลให้ใกล้เคียงกับปกติ

          3.ควบคุมระดับไขมันให้ใกล้เคียงกับปกติ

          4.ให้มีน้ำหนักตัวที่เหมาะสม

          5.ป้องกันหรือชะลอโรคแทรกซ้อนจากเบาหวาน เช่น โรคหัวใจ โรคไต ปลายประสาทเสื่อม และโรคตา ฯลฯ

          รพ.ศิครินทร์