สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) เปิดตัวโครงการ "ตั้งหลัก ก่อนตรวจ" สร้างความเข้าใจให้กับประชาชน ในการตรวจสุขภาพที่เหมาะสม พร้อมจัดทำหนังสือ "ตั้งหลัก ก่อนตรวจ 20 ถาม-ตอบ เรื่องตรวจสุขภาพ" จำนวนกว่า 30,000 เล่ม แจกจ่ายให้แก่ผู้สนใจ
รศ.นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ ประธานคณะทำงานวิชาการเฉพาะประเด็น เรื่อง นโยบายการตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสมสำหรับประชาชน ในการประชุมสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 6 เปิดเผยว่า ปัจจุบันคนไทยนิยมตรวจสุขภาพทุกปี เพื่อค้นหาโรคที่อาจเกิดขึ้น ส่วนใหญ่จะซื้อแพ็กเกจกับทางโรงพยาบาล ซึ่งบางครั้งพบว่าตรวจเกินความจำเป็น และยังขาดความรู้ความเข้าใจ ในการตรวจสุขภาพอย่างถูกต้อง ว่าควรคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ อย่างไรบ้าง
สช.จึงริเริ่มโครงการนี้ เพื่อประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรู้ และเกิดประโยชน์ต่อตนเองและคนในครอบครัว
สช.จะมุ่งเน้นการส่งเสริม 5 ข้อควรรู้ ก่อนตรวจสุขภาพ ประกอบด้วย
1.การตรวจสุขภาพจำเป็นหรือไม่ การตรวจสุขภาพเป็นเรื่องจำเป็น เพราะมีโรคหลายโรคที่ไม่มีอาการผิดปกติให้สังเกตได้ การตรวจสุขภาพเป็นการค้นหาโรคที่ซ่อนอยู่ในตัวเรา และเมื่อเจอในระยะแรกก็จะได้รักษาได้ง่าย นอกจากนี้ ยังค้นหาพฤติกรรมหรือปัจจัยเสี่ยง ต่อการเป็นโรค แพทย์จะได้ให้คำแนะนำได้อย่างถูกต้อง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคนั้นๆ
2.ตรวจสุขภาพอย่างไร จึงเรียกว่าตรวจเท่าที่จำเป็น ต้องรู้ก่อนว่า มีปัจจัยเสี่ยงต่อโรคอะไรบ้าง เมื่อรู้แล้วแพทย์จะตรวจร่างกาย และเน้นในบางเรื่อง รวมทั้งถ้าจำเป็นอาจตรวจแล็บเพิ่มเติม
3.ควรตรวจสุขภาพตามแพ็กเกจหรือไม่ ตอบได้ว่า ไม่ควร เนื่องจากการตรวจสุขภาพควรตรวจเท่าที่จำเป็น และการตรวจบางอย่างอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายแก่ชีวิตได้
4.การตรวจแล็บจำเป็นหรือไม่ ตอบว่าไม่จำเป็น เพราะการตรวจสุขภาพที่ถูกต้อง ไม่เน้นตรวจแล็บ แต่ให้ความสำคัญกับการซักประวัติ จะทำให้ค้นพบปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรค และเมื่อรู้ แพทย์ก็จะตรวจร่างกาย และตรวจแล็บที่จำเป็นเท่านั้น
5.การตรวจสุขภาพมีประโยชน์ หากทำอย่างถูกต้อง แต่หากมุ่งตรวจแบบไม่จำเป็น ก็จะเกิดโทษ เพราะถ้าตรวจเจอว่าเป็นโรค ที่ยังไม่มีการพิสูจน์ว่ารักษาได้ ย่อมกังวลใจ และถ้าเครื่องมือที่ตรวจไม่แม่นยำ อาจทำให้พบว่าไม่เป็นโรค แต่ผลการตรวจเบื้องต้นว่าเป็นโรค ทำให้เราเสียค่าใช้จ่ายเพิ่ม เพื่อยืนยันผล
ทั้งนี้ สช.จะจัดรณรงค์ในเรื่องนี้อย่าง ต่อเนื่อง ให้ความรู้ตามสถานที่ในชุมชนต่างๆ เผยแพร่ผ่านโซเชี่ยลมีเดีย ผลักดันให้เกิดการขับเคลื่อนมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ในภาพรวมให้เป็นรูปธรรม